27 mei 2005
De Algemene Rekenkamer spreekt van zes ‘ernstige onvolkomenheden’ in
de bedrijfsvoering van de ministeries. Drie ervan zijn ICT-gedreven: de
bedrijfsoperaties van het BZK-agentschap ITO, de koppelproblemen bij
Vrom tussen de uitvoering van de huursubsidie en het GBA, en de
moeizame oplevering van het Peoplesoft-systeem bij Defensie. Hoewel de
Algemene Rekenkamer naar aanleiding van de goedkeuring van het
Financieel Jaarverslag 2004 constateert dat de bedrijfsvoering van
ministeries is verbeterd, bestaan er nog steeds zes ’ernstige
onvolkomenheden’ en 69 ’onvolkomenheden’. Bij een aanzienlijk deel
daarvan speelt ICT een belangrijke rol. Deze onvolkomenheden staan
beschreven in de evaluaties die de rekenkamer naar aanleiding van de
ministerile jaarverslagen en andere rijksverslagleggingen publiceerde
op Verantwoordingsdag (beter bekend als ’woensdag gehaktdag’: de
bijnaam voor de derde woensdag in mei waarop het kabinet verantwoording
aan de Tweede Kamer moet afleggen voor het gevoerde financile beleid
over het afgelopen jaar).
De problemen bij de bedrijfsvoering van de Informatie- en
communicatieTechnologie Organisatie (ITO) van het ministerie van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties spelen al vanaf 2001. Bij
deze baten-lastendienst loopt al langer een verbeterprogramma, maar de
uitvoering ervan kwam in de knel doordat het ITO operationeel moet
worden gentegreerd met de ICT-Service Coperatie (juridisch voorzien
per 1 januari 2006). De rekenkamer stelt vast dat ITO inmiddels weer
begonnen is met het nemen van maatregelen, maar waarschuwt dat, indien
de verbetering van de bedrijfsvoering dit jaar stagneert, er bezwaar
wordt gemaakt (het zwaarste drukmiddel om ministers tot snel ingrijpen
op te roepen). De ICT-organisatie kampt bijvoorbeeld met een
tekortschietende urenverantwoording en het onvoldoende naleven van
richtlijnen en procedures, zoals het ontbreken van een afdoende
afdekkend calamiteitenplan.
De Algemene Rekenkamer tekende dit jaar wl bezwaar aan tegen de
uitvoering van de huursubsidie bij het ministerie van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieu (Vrom). Al jaren bestaan er
tekortkomingen in de geautomatiseerde gegevensuitwisseling met de
Belastingdienst en de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Die
knelpunten leidden in 2004 tot een schadepost van naar schatting 22
miljoen euro.
Ook het ministerie van Defensie kent een ’ernstige onvolkomenheid’ in
de vorm van het nieuw personeelssysteem P&O2000+ van Peoplesoft. De
kwaliteit van de gegevens blijkt daarbij onvoldoende gewaarborgd.
Concreet: de betrouwbaarheid van de personeelsgegevens en de
managementinformatie die uit de basisadministraties wordt afgeleid laat
te wensen over. Omdat deze data ook als basis gaan dienen voor andere
systemen, ligt hier een groot afbreukrisico, constateert de rekenkamer.
Naast de ’ernstige onvolkomenheden’ constateert de Algemene Rekenkamer
nog talloze andere, minder zware tekortkomingen in de bedrijfsvoeringen
van de departementen. Ook hier komen diverse ICT-problemen aan de orde,
zoals verouderde materieelbeheersystemen bij Defensie, problemen met
het IT-beheer bij Vrom (ondanks een uitbestedingscontract met
hoofdaannemer (Getronics) PinkRoccade) en een nog niet optimale
informatiebeveiliging bij BZK, en de vertragingen in het megaproject
P-Direkt, het nog op te leveren ‘shared service centrum’ van de
rijksoverheid.
