6 september 2005
Een aantal telecom- en internetaanbieders spant een rechtszaak aan
tegen de Nederlandse Staat over de kosten van het plaatsen van taps.
Volgens de bedrijven (waaronder KPN, T-Mobile, Vodafone, Orange,
Wanadoo en @Home) zijn de vergoedingen die de overheid betaalt voor het
plaatsen van een tap niet hoog genoeg. In maart verlaagde het
ministerie van Economische Zaken het standaardbedrag voor een tap naar
13,13 euro. De grote mobiele telefonieaanbieders declareerden in 2002
gemiddeld 225 euro per tap. KPN-dochter XS4ALL begon eerder al een
rechtszaak tegen de Staat over de aftapkosten. XS4ALL heeft naar eigen
zeggen sinds eind 2001 een half miljoen euro genvesteerd om te kunnen
voldoen aan de wettelijke verplichting tot aftapbaarheid. XS4ALL heeft
tegelijkertijd ook een nieuw hoofdstuk geopend in haar strijd tegen de
bewaarplicht: vanaf 5 september houdt ze bij hoeveel inkomende en
uitgaande datapakketten er over haar netwerk gaan. Zowel tappen als
bewaren vormen al geruime tijd een enorm discussiepunt tussen de
overheid en de telecom- en internetproviders.
Als protest tegen de bewaarplicht houdt internetaanbieder XS4ALL het aantal inkomende en uitgaande datapakketten bij. De teller
is maandag 5 september van start gegaan. Op dinsdagavond stond de
teller van het totaal aantal verzonden en binnengekomen pakketten al op
690 miljard (ongeveer 610.000 CD’s). Later deze week komen de Europese
ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken in Newcastle bij elkaar om
te praten over de bewaarplicht. De Europese Justitie-ministers denken
dat de bewaarplicht een hulpmiddel kan zijn in de strijd tegen het
terrorisme. Door de recente aanslagen in Londen is de druk toegenomen
om snel een beslissing te nemen over de invoering van een bewaarplicht.
Ook de Europese Commissie heeft plannen voorbereid voor de invoering
van een bewaarplicht. De Commissie zal deze ontwerprichtlijn naar
verwachting op 21 september officieel presenteren. Door de bewaarplicht
worden internet- en telefonie-aanbieders verplicht om allerhande
gegevens bij te houden over hun klanten: bijvoorbeeld met wie ze hebben
gebeld of welke webpagina’s ze hebben bezocht. Op zich zit daarin niet
direct het probleem: maar het onmgeselecteerd vasthouden van die
gegevens brengt een geigatische dataopslag teweeg waarvan de kosten
zeer aanzienlijk zullen zijn. Het conflict draait met name om de vraag
wie de kosten voor de dataopslag moet betalen. De overheid is daarover
helder: dat is een zaak van de providers. In het voorstel van de
Europese Commissie wordt evenwel over vergoedingen aan de providers
gesproken. Nederlandse internetaanbieders, verenigd in ISPO, riepen de Tweede Kamer maandag via een persbericht
op om niet akkoord te gaan met het verplicht opslaan van
verkeersgegevens. KPMG becijferde vorig jaar dat een internetaanbieder
met een marktaandeel van 10 procent 1,5 miljoen tot 2 miljoen euro aan
investeringskosten zou moeten maken bij een bewaarplicht van een jaar.
Volgens critici schat KPMG de kosten nog veel te laag in. Ook
privacyorganisaties zijn sterk gekant tegen de plannen voor een
bewaarplicht. Zij wijzen er op dat de bewaarplicht zich niet louter
richt op daders of verdachten, maar op alle (onschuldige) burgers. De
Europese digitale-burgerrechtenorganisatie EDRI startte eind juli samen met XS4ALL een petitie tegen de bewaarplicht. Deze is inmiddels door bijna 37.000 mensen ondertekend.
