27 januari 2006
Linus Torvalds gaat niet akkoord met versie 3 van de General Public Licence (GPL), zoals die vorige week is gepubliceerd. Dit verklaart hij op de Linux kernel Mailing List. Hij heeft grote bezwaren tegen de voorzieningen tegen Digital Rights Management (DRM) zoals die in het voorgestelde concept zijn opgenomen. Zijn bezwaar is zeer belangrijk; het is niet onverwacht, maar het is wel de verwerping van de nieuwe versie van GPL, de eerste update in 15 jaar. Linux, de kernel die het besturingssysteem (in vele onderdelen een kloon van ‘proprietary’ Unix) vormgeeft, wordt als het beste en meest succesvolle voorbeeld beschouwd van open-source software. ‘I don’t think the GPL v3 conversion is going to happen for the kernel, since I personally don’t want to convert any of my code’. Torvalds maakt specifiek bezwaar tegen de voorziening in de nieuwe versie van GPL dat tegen DRM is gericht. DRM gebruikt encryptie om het gebruik van content en het gebruiken van software te controleren. ‘I think it’s insane to require people to make their private signing keys available, for example. I wouldn’t do it’, zo zegt hij.
GPL is een manifest van de ‘free software’ en de pen source’-bewegingen. Het definieert verschillende vrijheden voor samenwerking in software ontwikkeling, waarbij essentieel is dat de onderliggende broncode van een softwarepakket ingezien mag worden, gekopieerd, aangepast en verspreid. De opmerkingen van Torvalds zijn symptomatisch voor een al lang lopend meningsverschil tussen de free software- en de open-source gemeenschappen. Torvalds is een vertegenwoordiger van een pragmatische aanpak, die rekening houdt met bestaande praktijken binnen de computerindustrie. Torvalds zelf werkte jaren aan ‘proprietary’ software bij chipmaker Transmeta, en hij staat het toe dat ‘proprietary’ drivers als modulen in de Linux kernel worden opgenomen. Aan de andere kant van het spectrum staat Richard Stallman, oprichter en voorzitter van de Free Software Foundation. Zijn doelstellingen zijn vooral ethisch en sociaal, en de daaruit voortvloeiende principes zijn niet discussieerbaar. ‘The foundation believes that free software–that is, software that can be freely studied, copied, modified, reused, redistributed and shared by its users–is the only ethically satisfactory form of software development, as free and open scientific research is the only ethically satisfactory context for the conduct of mathematics, physics or biology’, zoals hij en Eben Moglen in een achtergrondartikel aangaande GPLv3 schreven. Die opvatting leidt er ook toe dat DRM gezien wordt als technologie die ten onrechte vrijheden van gebruikers beknot. ‘As a free software license, this license intrinsically disfavors technical attempts to restrict users’ freedom to copy, modify and share copyrighted works’, zo zegt het concept. ‘No permission is given…for modes of distribution that deny users that run covered works the full exercise of the legal rights granted by this license’. Met andere woorden: het verhinderen van veranderen in GPL code is verboden. Torvalds opvatting is niet vreemd. In 2003 zette hij de deur naar DRM open: ‘I also don’t necessarily like DRM myself,’zo zei hij. ‘But…I’m an ‘Oppenheimer,’ and I refuse to play politics with Linux, and I think you can use Linux for whatever you want to–which very much includes things I don’t necessarily personally approve of’. Het Linux-project startte in 1991; het jaar waarin ook GPL 2 het licht zag. Torvalds is nog steeds de leider van de Linux Kernel-gemeenschap. Het project liep samen met Stallmans project om een vrije kloon van Unix te maken, Gnu’s Not Unix (GNU). De Free Software Foundation spreekt door die combinatie ook van GNU/Linux, maar dat wordt over het algemeen buiten de Foundation niet overgenomen. Linux heeft namelijk ook andere belangrijke componenten, zoals het Xorg grafisch systeem. In een interview in 2004 benadrukte Torvalds dat in zijn optiek GPL slechts als doelstelling heeft: het ‘open’ houden van de source code en de vrije verspreiding daarvan. ‘I really want a license to do just two things: Make the code available to others, and make sure that improvements stay that way. That’s really it. Nothing more, nothing less. Everything else is fluff’.
Torvalds ging dan ook niet mee met de aanbeveling van de Free Software Foundation om een softwareproject te beschrijven als zijnde bepaald door GPL versie 2 of ‘any later version’. De achtergrond van de update naar versie 3 heeft te maken met copyrights. Veel open-source projecten, zoals My SQL of OpenSolaris eisen dat de ontwikkelaars de copyrights overdragen aan een centrale organisatie. Die organisatie verstrekt vervolgens de ontwikkelaars een eigen licentie voor de source code. Linux, daarentegen, is nog steeds een community waar de copyrights verdeeld zijn over een grote groep individuen en bedrijven. Om Linux naar versie 3 van GPL te converteren is dus niet alleen de keuze van Torvalds. Conversie kan dan ook een zeer langdurig proces worden, waarbij (als copyright-houders niet kunnen worden achterhaald) wellicht veel code moet worden herschreven. Het SpamAssassin Project kan als voorbeeld dienen: het duurde vele maanden voordat het onderdeel kon worden van de Apache Software Foundation en in de loop van dat proces moest veel code worden herschreven. De Free Software Foudation heeft ook bezwaren tegen Torvalds. Moglen zei in een interview nadat het concept van GPL v3 was gepubliceerd dat Torvalds geen ‘pure GPL’ gebruikt en dat praktijken zoals het toestaan van ‘proprietary’ drivers GPL geweld aandoen. Linux onder GPL 2 houden betekent dat het project niet gebruik zal kunnen maken van enkele veranderingen. Sommige experts geloven dat versie 3 beter is. ‘I think it’s a definite improvement. It clarifies where there is ambiguity and deals with issues that have come up over time’, zo zegt Mark Radcliffe, advocaat in intellectueel eigendomsrecht bij Piper Rudnick Gray Cary. Radcliffe zegt dat Stallman DRM ziet ‘as potentially evil. He wants to make it very clear that DRM is not permitted, and you cannot implement DRM systems using GPL code’. Maar Radcliffe gelooft dat dat overdreven kan zijn. ‘The practical risk of it being applied to software is lower than it being applied to content’, zei hij. Aan de andere kant: zonder Linux is de kans op GPLv3 klein. Enkele aanpassingen lijken dan ook gewenst.
