23 april 2007
De Radboud Universiteit Nijmegen, de universiteiten van Utrecht, Maastricht en Twente, een aantal bedrijven (waaronder TNO, Philips en Siemens) en een aantal patientengroeperingen hebben hun krachten gebundeld op het gebied van Brain-Computer en Computer-Brain Interfacing in het BrainGain-project. Het doel van het project is om recente ontwikkelingen op het gebied van de analyse en beïnvloeding van hersenactiviteit toe te passen ten behoeve van verbetering van de levenskwaliteit en prestatie van zowel patiënten als gezonde personen. De regering trekt 14 miljoen euro uit voor dit onderzoek naar hersen-computerinterfaces. BrainGain behoort tot de eerste ontvangers van geld uit de Smart Mix-subsidie van de ministeries van Economische Zaken en die van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Deze subsidie dient ter stimulering van de Nederlandse kenniseconomie.
In Brain Computer Interfacing (BCI) wordt een rechtstreekse verbinding tussen computer en hersenen gemaakt waarbij de gebruiker met gedachten een computer aanstuurt, of de computer de hersenen stimuleert. De technologie op dit gebied vordert zo snel dat waarschijnlijk over een aantal jaren een patiënt, die niet meer kan bewegen of communiceren door een ziekte (zoals amyotrofe laterale sclerose (ALS)) contact kan maken met zijn omgeving. Fundamenteel onderzoek maakt steeds meer duidelijk welke coderingen in de hersenen gebruikt worden en hoe die codes gedetecteerd kunnen worden. Als er geen apparaat besturut hoeft te worden, kan de gebruiker met BCI informatie over de eigen hersenactiviteit ontvangen, zodat hij/zij kan leren deze te beheersen. Dat biedt kansen voor de behandeling van stoornissen waarbij bijvoorbeeld door een overmaat aan activiteit van bepaalde hersencentra iemand stemmen in zijn hoofd hoort of zonder oorzaak angstig is. Bijwerkingen van medicijnen die ongewenste hersenactiviteit bedwingen kunnen daarmee waarschijnlijk vermeden worden. Verschillende onderzoeken laten zien dat met computerprogramma's hersenactiviteit kan worden geïnterpreteerd. Er wordt hierbij gebruikgemaakt van een helm die via elektroden de hersenactiviteit meet, en een trainingsalgoritme dat specifieke gedachten, bijvoorbeeld het denken aan een vingerbeweging, als instructies leert te interpreteren. BrainGain verwacht dat de techniek over circa zes jaar verfijnd genoeg is om te worden ontwikkeld in producten die het leven van bijvoorbeeld verlamden vergemakkelijken. Het Oostenrijkse G.tec introduceerde vorige maand al een commerciële 'gedachtenlezer', en het Australische Emotiv Systems is in een vergevorderd stadium met de ontwikkeling van zijn 'Epoc'-gamehelm. Hitachi liet enige tijd geleden weten pas over een jaar of vijf mogelijkehden te zien in 'mind control' voor consumenten. De formele toekenning van de miljoenensubsidie vindt morgen (24 april) plaats tijdens de Kansrijk-bijeenkomst van SenterNovum – het 'agentschap voor duurzaamheid en innovatie' van het ministerie van Economische Zaken.
