27 juni 2007

De Amerikaanse vice-president Dick Cheney is gestuit op een taaie tegenstander: de archivarissen van het NARA (National Archives and Records Administration). Cheney is een bureaucraat in optima forma, kent alle wegen, methoden en principes van de bureaucratische macht en hoeft zich dan ook zelden in het openbaar te vertonen. Achter de schermen (oud-medewerkers lekken ook daar) weet hij met zijn team conservatieve medewerkers de federale overheid geraffineerd zo te manipuleren dat gebeurt wat hij wil. Vooral als het om terreurbestrijding gaat weet hij zijn macht te doen gelden, tenminste dat is de overheersende opinie. Maar niemand weet het echt zeker, want het verwijderen van gegevens, die als bewijs voor Cheney's manipulaties kunnen dienen, is binnen zijn staf tot specialisatie verheven. En als onverhoopt die bureaucratische manipulaties van Cheney bekend dreigen te raken, worden er allerlei blokkades opgeworpen die op zijn minst zeer veel tijd rekken en heel vaak de pogingen tot ontdekking in de kiem smoren. Welkom in de politieke bureaucratie !

Het Witte Huis, en met name het bureau van Cheney, is in een nieuwe rel terecht gekomen, die (althans volgens de Democraten) Cheney nog aardig wat problemen kan opleveren. Zeker op dit voor Cheney ongelukkige moment: zijn oud-stafchef (en persoonlijke vriend) Scooter Libby is onlangs tot 2,5 jaar cel veroordeeld wegen meineed in de zaak van de gelekte identiteitsgegevens van de CIA-agent Valerie Plame. Het draait allemaal om een presidentiele 'executive order' die alle onderdelen van de federale overheid gebiedt 'to give the Information Security Oversight Office (ISOO) at the archives data on how much material it has classified and declassified'. De 'executive order' geldt ook voor het Witte Huis; het ISOO (een onderdeel van het NARA) houdt toezicht op de naleving en inspecteert of de onderdelen van de federale regering zich er aan houden. Cheney's bureau heeft de informatie in 2001 en 2002 aangeleverd, maar heeft daarna de aanlevering van de gegevens gestaakt en heeft in 2004 een poging van het ISOO een inspectie uit te voeren geblokkeerd. Henry Waxman, de Democratische voorzitter van het Committee on Oversight and Government Reform van het Huis van Afgevaardigden, zegt dat 'Cheney's office claims it need not comply with the executive order because it is not an entity within the executive branch'. Volgens Cheney is zijn bureau, aangezien hij voorzitter is van de Senaat, onderdeel van de wetgevende macht. Waxman is niet onder de indruk: 'Your decision to except your office from the president's order is problematic because it could place national security secrets at risk', zo schreef hij in een brief aan Cheney. Hij verklaart in een interview: 'He doesn’t have classified information because of his legislative function. It’s because of his executive function'. Megan McGinn, woordvoerster van de vice-president, zei dat het bureau niet tegen de wet ingaat, maar weigerde om hier verder op in te gaan. 'We are confident that we are conducting the office properly under the law', zo zei ze. Het ISOO heeft de Attorney General Alberto Gonzales verzocht dit juridische dispuut (namelijk of Cheney's bureau onder de 'executive order' valt) op te lossen, maar tot nu toe is hierop niet gereageerd. In de brief aan Gonzales schreef J. William Leonard (directeur van de ISOO) dat: 'If the (office of the vice president) is not considered an entity within the executive branch, I am concerned that it could impede access to classified information by the OVP staff, in that such access would be considered a disclosure outside the executive branch'. Waxman stelt dat Leonard voor de commissie heeft verklaard dat hij te kennen is gegeven dat Cheney's bureau 'does not believe it is included in the definition of 'agency' as set forth in the order' en dat gelooft geen 'entity' te zijn 'within the executive branch that comes into the pssession of classified information'. Alle verdere brieven werden genegeerd. Leonard merkte ook op dat nadat het verzoek bij Gonzales was ingediend, Cheney's bureau heeft aanbevolen de 'executive order' zodanig te veranderen dat het ISOO zou worden opgeheven. 'I question both the legality and wisdom of your actions', zo schrijft Waxman. Deze liet daar onmiddellijk op volgen 'that the elimination of the ISSO was not going to happen'. Het weigeren van de inspectie in 2004 kwam Cheney op de volgende opmerking van Waxman te staan: 'To my knowledge, this was the first time in the nearly 30-year history of the Information Security Oversight Office that a request for access to conduct a security inspection was denied by a White House office'. De brief van Waxman eist van Cheney antwoorden op vragen over waarom zijn bureau exempt zou zijn van de 'executive order' en welke stappen zijn bureau genomen heeft om te verzekeren dat 'security information' veilig wordt beheerd en beschermd. Want, zo zegt Waxman, '[I]t would appear particularly irresponsible to give an office with your history of security breaches an exemption from the safeguards that apply to all other executive branch officials'. Een directe verwijzing naar Scooter Libby, maar ook naar Leandro Aragoncillo, die in mei 2006 verklaarde schuldig te zijn aan het lekken van geclassificeerde informatie naar een aantal samenzweerders die de president van de Filippijnen wilden afzetten. Steven Aftergood, directeur van het Project on Government Secrecy van de Federation of American Scientists zei dat de informatie die Cheney's bureau dient te rapporteren over het algemeen triviaal is, 'most of it routine data on classification and declassification activity levels. But the significance of the dispute is enormous. It reveals with unusual clarity how stubbornly this vice president resists oversight', zo zegt Aftergood. 'If the executive order on classification can be violated at will, as the vice president has done, then agencies can abuse secrecy to conceal all kinds of mischief, and worse'. Gordon Silverstein, van Berkeley, stelt dat Cheney's claims 'were all the more noteworthy given his repeated assertions of executive privilege, based on his senior position within the Bush administration, as a reason why he has not had to testify before Congress or provide lawmakers with information on such national security issues as torture, interrogation and CIA renditions of terrorists. … Here's a guy who raises 'executive privilege' to historic levels to exempt himself from all rules and oversight, and now he says he's not part of the executive branch?', zo zegt Silverstein. 'Here we have a subordinate part of the executive branch asserting independent constitutional authority even against its own superior. It is flabbergasting'. De Democraat Rahm Emanuel, Illinois, wil een amendement invoeren op de budgettering van van de uitvoerende macht van de Federale regering. 'The Vice President has a choice to make. If he believes his legal case, his office has no business being funded as part of the executive branch', zo zegt Emanuel. 'However, if he demands executive branch funding he cannot ignore executive branch rules. At the very least, the Vice President should be consistent. This amendment will ensure that the Vice President's funding is consistent with his legal arguments'. En, zo vervolgt hij, 'If Cheney feels his office is not part of the executive branch he should return the salary the American taxpayers have been paying him since January 2001, and move out of the home for which they are footing the bill'. Een woordvoerder van Cheney's bureau liet weten dat 'Cheney's assertion that he operates outside of the executive branch of government was an interesting constitutional question that people can debate and a non-issue'. Hmmm, blijkbaar wordt het water te heet. Wellicht dat de 'archivists' eindelijk hun inspectie kunnen houden. Word vervolgd, waarschijnlijk….