13 oktober 2007.

De Universal Music Group wil samen met enkele andere grote muzieklabels, waaronder in ieder geval Sony en Warner, een nieuwe online muziekwinkel opzetten. De hoop is daarmee iTunes van de troon te kunnen stoten. Verschillende muziekbedrijven hebben de afgelopen maanden aangegeven niet tevreden te zijn met de voorwaarden die Apple stelt voor de verspreiding van muziek via de iTunes-winkel. Apple stelt enkel muziek te willen verkopen voor een vaste prijs, terwijl de muzieklabels prijzen willen differentiëren op basis van populariteit en leeftijd. Om nu die muzieklabels meer vrijheid te geven en een succesvolle concurrent voor iTunes te creëren, wil Doug Morris, topman van Universal, een nieuwe muziekdienst (Total Music) op de markt zetten. Morris wil hardwarefabrikanten het maandelijkse abonnement van vijf dollar (hoezo: gratis ?) laten betalen, zodat de afnemers van hun hardware (na betaling van een toeslag op het apparaat) zonder extra kosten muziek kunnen aanschaffen gedurende de levensduur van het apparaat. Het abonnementsdeel vloeit dan weer in de kas van de muziekindustrie.

De precieze uitvoering van het plan staat dan ook nog niet vast; het vinden van een passend businessmodel voor de hardwarebouwers is niet eenvoudig. De geschiedenis speelt ook niet mee: de muzieklabels zijn in het verleden niet bepaald succesvol geweest om eigen digitale muziekwinkels op te stellen. Daar komt bij dan om iTunes te kunnen be­concurreren de nieuwe dienst van goede huize moet komen: een groot aanbod (Morris heeft het over onbeperkte toegang, maar doet geen enkele uitspraak over het aanbod), geen extra betalingen, geen verdere beperkingen dan iTunes oplegt en de mogelijkheid de muziek af te spelen op een iPod. En daar zit zeker een belangrijk pijnpunt. Morris weet zich verzekerd van de steun van Sony BMG Music en van waarschijnlijk Warner Music Group. Het probleem waar alle muzieklabels mee kampen is dat ze om financiele redenen niet in staat (of bereid) zijn om de samenwerking met Apple op te zeggen, tenminste: zeker nu nog niet. Een analist is helder: 'This isn't only about Jobs. Morris badly needs to boost his business, and Apple is the one to beat. The iTunes store has grabbed about 70 % of downloads in the U.S. And the iPod – well, what's left to say about that juggernaut?' De grote vraag is of de makers van muziekspelers en telefoons genoeg toeslag kunnen vragen aan hun klanten om de kosten af te dekken voor de abonnementsgelden. Een scenario stelt dat de kosten voor een toeslag ongeveer 90 dollar zouden bedragen, waarbij ervan wordt uitgegaan dat de gebruikers een muziekspeler of telefoon gemiddeld 18 maanden gebruiken. Als dat de levensduur van een apparaat is betekent dat dat elk langer gebruik verlies gaat opleveren. Hoe lang is Total Music bereid om 'gratis' downloaden toe te staan ? 'If the object is to wrest control of the market from Steve Jobs', zo zegt Gartner-analist Mike McGuire, 'this is a credible way to try it'. Maar het zal problematisch blijven als de muzieklabels iTunes nodig hebben vanwege de omzet die daardoor wordt gerealiseerd. Universal bijvoorbeeld heeft iTunes hard nodig: de omzet is de eerste helft van het jaar voor het bedrijf met 25 % gekelderd. En Jobs weet dat. 'Doug's a very special guy', zo zegt hij beminnelijk na het horen van de plannen, 'He's the last of the great music executives who came up through A&R. He's old school. I like him a lot'. Het blijft bezien hoe hard Morris het kan spelen. Een mislukking kan hij zich eigenlijk niet permitteren. Want dan is aan het juk van iTunes waarschijnlijk niet meer te ontkomen….