18 oktober 2007
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft met grote meerderheid een wet aangenomen die journalisten en professionele bloggers het recht geeft hun bronnen te beschermen. De Free Flow of Information Act ontslaat hen van de plicht om een getuigenverklaring af te leggen over de bronnen die hen van bepaalde informatie hebben voorzien. Velen zien dit als een maatregel om onder andere klokkenluiders te beschermen die allerlei schandalen aan het licht brengen. Veel Amerikaanse staten hebben een dergelijke wet al aangenomen; op federaal niveau ligt dit erg gevoelig, hoewel vele leden van het Huis dat als betreurenswaardig zien. De wet wordt sterk toegejuicht door burgerrecht-advocaten en de Society of Professional Journalists (SPJ). De regering zelf is veel minder enthousiast. Die ziet de wet als een middel waardoor straffeloos geheime regeringsinformatie kan worden gelekt. Bush heeft al gedreigd er een veto over uit te spreken. Dat heeft echter weinig zin als de Senaat de wet met een vergelijkbare meerderheid aanneemt, want dan kan de wet niet meer door een veto worden tegengehouden.
De wet is voorzien van tal van uitzonderingen. Alleen 'a person who, for financial gain or livelihood, is engaged in journalism' wordt beschermd, en het betreft 'the gathering, preparing, collecting, photographing, recording, writing, editing, reporting, or publishing of news or information that concerns local, national, or international events or other matters of public interest for dissemination to the public'. Die bepaling moet voorkomen dat iedereen die wel eens informatie op Internet zet automatisch 'journalist' wordt genoemd. Als die interpretatie zou worden gevolgd kan in de praktijk vrijwel niemand meer worden verplicht zijn bronnen te onthullen. Uiteraard is een van de uitzonderingen ook de bedreiging van de nationale veiligheid, maar wie dat bepaalt blijft in het vage. Eerder deze maand heeft de commissie die zich in de Senaat met juridische zaken bezighoudt al een vergelijkbaar wetsvoorstel met 15 tegen 2 stemmen goedgekeurd. Het Huis en de Senaat zullen overeenstemming moeten bereiken over een versie van de wet, voordat hij kan worden aangenomen. De SPJ noemt de wet 'a victory for a free press and for the American people as much as journalists' en voegt daaraan toe dat 'it appears to cover both bloggers and freelancers'. De regering gaf een verklaring uit waarin de bezwaren tegen de wet worden uiteengezet gebaseerd op 'overriding imperative to protect national security', maar ook 'investigating terrorism and government leak investigations'. De nieuwe wet 'would make it extremely difficult to prosecute cases involving leaks of classified information'. En niet alleen de regering maakt zich zorgen; het bedrijfsleven suggereert dat de wel 'will also protect people who steal things like trade secrets — potentially worth millions of dollars — and then provide them to the media. We can well imagine a disgruntled employee, no doubt sanctified as a 'whistleblower', stealing a recipe for anti-malarial drug, for example, and leaking it to an alternative newspaper to wreak revenge on the employer. Such plain and simple theft of property should not be made off-limits by merely giving the information to a protected class of journalist'. 'The press has been under assault. Reporters have been increasingly incarcerated for refusing to disclose sources', zo zegt John Conyers, een Republikeinse afgevaardigde. 'The legislation is needed because the free flow of information to the public is vitally important to the operation of our democracy. It is not about protecting reporters, it's about protecting the public's right to know'.