9 januari 2007
In de verkiezingscampagnes in de Verenigde Staten begint Internet een cruciale rol te spelen in heel veel verschillende opzichten. Het is natuurlijk niet nieuw, maar de omvang waarin gebruik gemaakt wordt van digitale communicatiekanalen om zowel voor als tegen specifieke kandidaten te pleiten begint te lijken op een onomkeerbare factor in het verwerven van de kiezersgunst. Vooral het verwerven van stemmen van jongeren speelt een zeer belangrijke rol in de campagnes. En die jongeren komen over het algemeen niet naar de georganiseerde campagnebijeenkomsten, waar het directe contact met de kiezers plaatsvindt. De beste manier om deze jongere kiezers te bereiken is door hen tools in handen te geven waardoor ze zichzelf kunnen organisaeren en contact met elkaar kunnen hebben via het Web. Barack Obama heeft dit probleem al vanaf het begin van zijn campagne op een hele slimme manier benaderd. Onlangs werd door de website van Obama het 'Generation Obama'-initiatief ontplooid. Het geeft vrijwilligers webtools in handen om fondsenwerving via Internet te organiseren, maar ook om allerlei andere initiatieven via het Web te realiseren. In plaats van gebruik te maken van allerlei bedrijvensites, wordt alleen maar gebruik gemaakt van Obama's eigen website. En de gebruiker speelt daarin een belangrijke rol. Want bij registratie wordt onmiddellijk gevraagd of het persoonlijke adresboek kan worden ge-upload. Een begrijpelijke actie (hoewel het wat privacy-beslommeringen kan geven). Immers, een mail van een persoonlijke kennis met het hoe en waarom van zijn of haar keuze voor een kandidaat kan veel invloed hebben.
Bijna alle campagnes maken gebruik van het Internet. Zo heeft Obama vroeg in zijn campagne al een educatieve online video uitgebracht, waarin wordt uitgelegd hoe zijn vrijwilligers op een professionele manier zijn campagne kunnen ondersteunen door het werven van fondsen e.d. Hillary Clinton was wat laat met het gebruiken van Internet om jeugdige kiezers achter haar te krijgen, maar het eerste verlies in Iowa heeft haar veel geleerd. Haar website maakt gebruik van alle mogelijk Obama-like functionaliteiten. In New Hampshire beloofde ze veel meer transparantie van de overheid en een uitgebreid gebruik van het Internet, daarbij een belangrijk wapen van Obama overnemend. 'We should even have a government blogging team where people in the agencies are constantly telling all of you, the taxpayers, the citizens of America, everything that's going on so that you have up-to-the-minute information about what your government is doing, so that you too can be informed, and hold the government accountable', zo gaf ze aan in een verkiezingsrede in New Hampshire. In die toespraak kwam ze uiteraard met veel van haar bekende voorstellen en ideeën, maar gebruikte daarbij vooral de Obama-tactiek van de digitale transparantie. 'Nobody should have to see the government waste billions and billions of dollars and see these no-bid contracts that nobody can explain or hold accountable', zo zei ze. 'I want to put everything on the Internet! I want you to see the budget of every agency. I want you to track everything that goes on in your government — you pay for it, you should know about it!' Dat lijkt wel Obama, maar het lijkt wel te werken. Het verlies in Iowa leidde haar er ook toe Facebook te gaan gebruiken. In Iowa bleek Obama 57 % van de kiezers van de leeftijdsgroep van 17 tot 29 jaar te hebben gewonnen, Clinton maar 11 %. En dus voegde Clinton een nieuwe functionaliteit toe aan haar website, waardoor Facebook-gebruikers haar rechtstreeks vragen kunnen stellen. 'I guess it looks like Facebook votes', zo merkte Micah Sifry op in een recente sarcastische blog. 'And the Clintonites have discovered this pretty late in the game'. Maar waarschijnlijk niet te laat, zoals de uitkomst van de voorverkiezing in New Hampshire laat zien. In die staat vormt de leeftijdsgroep tussen 18 en 29 een belangrijk deel van de kiezers. En uiteraard: zowel Republikeinen (4) als Democraten doen hun best om het karakter van de tegenstander te 'vermoorden'. Een ding is zeker: digitale verkiezingscampagnes spelen een belangrijke rol vandaag de dag. De VS vormt een extreem voorbeeld, maar Nederland zal zeker volgen.