12 februari 2008
Een EU-voorstel om vingerafdrukken te bewaren van alle buitenlandse bezoekers aan de EU wordt niet overal positief ontvangen. De EU-landen gaan een groot gegevensbestand opbouwen zonder duidelijk doel, vrezen leden van het Europarlement, een privacyorganisatie en de Europese politiebond. Het voorstel wordt op 13 februari in Brussel gepresenteerd door Commissaris Franco Frattini van Justitie. Het bestand van vingerafdrukken moet gebruik worden in de strijd tegen terrorisme. De EU volgt hiermee de VS en Japan, die eenzelfde plicht enkele jaren geleden invoerden. 'Ze nemen de ene na de andere Amerikaanse maatregel over zonder enig bewijs dat het werkt. Het is tijd om te stoppen en eens na te denken', zegt Sophie in 't Veld, lid van het Europarlement voor D66. Gus Hosein van Privacy International : 'Het zijn jongens met speelgoed. Ze willen de speeltjes die de Amerikanen ook hebben'. De gegevensbank aan vingerafdrukken vult de andere bestanden aan die beschijkbaar zijn (of komen) met de vingerafdrukken van Europeanen (uit nieuwe paspoorten) en van asielzoekers. 'Het is niet goed om een opeenstapeling te hebben van databases zonder een duidelijke visie', zegt Jan Velleman, woordvoerder van de Europese politiebond Eurocop. 'De link tussen de bestanden is onhelder en leidt tot gaten'. De Europese Commissie zegt echter dat vingerafdrukken nodig zijn om de buitengrenzen van de Unie te versterken. 'Het is een beetje onvoorzichtig, vreemd en naïef om geen systeem te hebben dat weet wie de EU binnenkomt of vertrekt', zegt woordvoerder Friso Roscam Abbing van Frattini. 'Binnen dit zogeheten Schengengebied zonder binnengrenzen ben je vrijer dan waar ook ter wereld'.
Uiteindelijk is het de bedoeling dat Europeanen en zeer frequente bezoekers met een laag risico van buiten de EU om via geautomatiseerde, snelle afhandelingspunten de grens te passeren, zonder direct met de douane in contact te komen. Vrijwillige programma's om zulke bezoekers te screenen worden een tandje hoger geschakeld. De voorstellen zijn ontwikkeld om het visumregime van de Europese Unie in lijn te brengen met de paspoorten die al biometrische data bevatten. De commissie beargumenteert 'that migratory pressure, organized crime and terrorism are obvious challenges to the Union and that the bloc's border and visa policy needs to be brought up to date'. Verder wil het voorstel 'a new European Border Surveillance System to be created, to use satellites and unmanned aircraft to help track the movements of suspected illegal migrants'. Als het door de Commissie wordt goedgekeurd dienen alle EU staten er nog mee akkoord te gaan; het is dus nog maar een eerste stap. De voorstellen suggereren dat 'non-Europeans on a short-stay visa would be checked against a Visa Information System that is already under construction and should be operational in 2012'. Frattini wil ook een nieuwe database opzetten 'to store information on the time and place of entry and exit of non-European nationals, using biometric identifiers. Once a person's visa expired, an alert should go out to all national authorities that the visitor had overstayed his or her allotted time'. Reizigers uit landen met een visumplicht dienen biometrische gegevens aan te leveren bij de Euorpese consulaten voordat ze hun thuisland verlaten. Reizigers uit landen waarvoor geen visumplicht geldt dienen eveneens vingerafdrukken en een digitaal gezichtsbeeld af te staan. Alle Europeanen moeten een snelle, geautomatiseerde toegang kunnen krijgen, en dat mag op zijn laatst in 2019 zijn als alle inwoners van de Unie een paspoort met biometrische data hebben. Vanaf augustus 2006 worden deze uitgegeven en vanaf juni 2009 komen daarbij ook vingerafdrukken. 'Non-Europeans could gain the same, fast-track status providing they have not overstayed previous visas, have proof of sufficient funds to pay for their stay in Europe and hold a biometric passport. All non-European nationals would be asked to make an electronic application, supplying key data, before their arrival, allowing them to be checked against anti-terror databases in advance'. De plannen voorzien in een toenemend gebruik van satellieten en onbemande surveillancevoertuigen om ongeautoriseerde bewegingen te controleren en een computernetwerk om de data te delen. Het klinkt mooi, maar wat zijn de bedreigingen van het systeem ?
