13 januari 2009
Zeker 220.000 reizigers in Rotterdam zijn het afgelopen jaar vergeten uit te checken bij hun rit met de ov-chipkaart. Hierdoor betaalden zij te veel voor hun reis. De helft van hen heeft geld teruggevraagd. Dat blijkt uit nog vertrouwelijke cijfers die in handen zijn van het ANP. De RET heeft dinsdag de cijfers naar staatssecretaris Tineke Huizinga (Verkeer) gestuurd. Vooral bij de bus en de tram ging het mis, zo blijkt uit de cijfers tot en met november 2008. Het uitchecken bij de metro vormt minder een probleem. Vorig jaar waren in Rotterdam 24 miljoen ritten met een ov-chipkaart. Bij het instappen wordt een borg van 4 euro berekend en bij het uitchecken verrekend met de te betalen ritprijs. Wanneer in tram, metro of bus niet goed wordt uitgecheckt, wordt dit bedrag van de kaart afgeschreven. Zeker 100.000 mensen tekenden protest aan en hebben van vervoerder RET 2 euro of meer teruggekregen. 'We roepen de rest op hun voorbeeld te volgen', aldus een woordvoerder van RET. De zegsman bezweert dat de vervoerder 'er geen stuiver aan heeft verdiend'. 'Wij zijn veel geld kwijt aan administratiekosten. Het is dus niet alleen in het belang van de reiziger om goed uit te checken'. Bovendien heeft de RET het geld apart gezet om de gedupeerde reiziger te kunnen terugbetalen. De RET wil de schuld niet bij zichzelf, het systeem of de reiziger neerleggen. De woordvoerder stelt ook dat de afschaffing van de strippenkaart op 29 april in de Rotterdamse metro 'absoluut niet in gevaar is'.
De kaart was eerder deze week ook al in het nieuws, opnieuw niet al te positief. Sinds kort controleren conducteurs van de spoorwegen de geldigheid van OV-chipkaarten met een abonnement of kortingskaart erop. Bij het uitlezen is niet alleen het recht op korting of vervoer te checken, maar de laatste tien transacties die een reiziger gemaakt heeft. Ook als dit reizen met andere vervoersmaatschappijen betreft. Dat laatste is in strijd met de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Die laat wel toe dat bedrijven voor de eigen bedrijfsvoering privacygevoelige informatie verwerken. Maar informatie over transacties van klanten bij andere bedrijven mag niet zomaar worden ingezien. Conducteurs hebben een PDA met online-verbinding. Wanneer een klant zijn kaart afgeeft, worden de gegevens van de chip uitgelezen. Via tabbladen kan de conducteur naam, geboortedatum, type abonnement, saldo en de laatste tien transacties zien, ongeacht het type vervoer. In de brief van het College Bescherming Persoonsgegevens aan staatssecretaris Huizinga over het gebruiken van gegevens van de OV-chipkaart rept de privacywaakhond met geen woord over deze mogelijkheid. Wel geven ze toestemming dat vervoersbedrijven toegang krijgen tot verkeersgegevens van eigen klanten voor verschillende doelen. Een woordvoerder weet dan ook niet hoe hij moet reageren en verwijst in eerste instantie door naar het bedrijf achter de OV-chipkaart, Trans Link Systems (TLS), en de Nederlandse Spoorwegen. TLS wijst erop dat de applicatie van de NS is en die hebben op hun beurt de vraag uitstaan. Het woordvoerster van de NS kon niet zeggen wanneer het bedrijf met een antwoord komt. Er is veel te doen rond de privacy van de OV-chipkaart. Zo heeft Trouw-verslaggever Vicent Dekker al meer dan een jaar een klacht bij het CBP lopen, omdat hij anoniem met korting wil kunnen reizen zoals dat nu ook kan met de chiploze kortingskaart. Daarnaast is er kritiek op de opslag van alle reistransacties voor een periode van zeven jaar. Een woordvoerder van de NS laat weten dat conducteurs inderdaad de reishistorie kunnen opvragen. Dat mag alleen gebeuren als de klant hierom vraagt en ze wijst erop dat de conducteur een extra handeling (een druk op een knop) moet uitvoeren om de gegevens te zien. Abonnementen van andere vervoersbedrijven zijn voor de conducteur niet inzichtelijk.