19 juni 2009
Het ministerie van Economische Zaken wil eigen open source gaan delen met overheden. Als eerste stap biedt het ministerie templates voor websites aan. Staatssecretaris Heemskerk heeft afgelopen maandag aangekondigd dat EZ open source-toepassingen beschikbaar stelt aan andere overheden. Het gaat niet om programma's, maar om templates voor websites. Die templates zijn in opdracht van het ministerie ontwikkeld door IT-adviseur RedNose, dat ook aan webdesign doet. Net als onze site, gebruikt het ministerie daarvoor het open source-CMS Joomla. De templates worden al gebruikt door het Octrooicentrum Nederland, het internationaal ondernemerscentrum EVD (dat ooit als Economische Voorlichtingsdienst het licht zag) en de website diensten-richtlijn.nl. Niet verwonderlijk zijn het allemaal instanties of agentschappen van EZ. 'Hergebruik van deze templates maakt overheden minder afhankelijk van vaste softwareleveranciers. Ook kan hergebruik de overheid miljoenen euro's per jaar schelen in de kosten', zo meldt het ministerie aan de pers. EZ wil uiteindelijk ook verder gaan en ook open source applicaties ter beschikking stellen. 'Dat is een van de doelen van het actieplan Heemskerk: niet alleen EZ, maar ook andere overheidsorganisaties zouden dit moeten doen als dat mogelijk is', zo zegt een woordvoerder van het ministerie.
'Onbekendheid met open source is daarbij een belemmering', zo vervolgt deze woordvoerder. 'Of het ontwikkelen van software onder een open source-licentie ook mogelijk is, is echter vaak een vraag die overheidsorganisaties hebben. Vandaar dat programmabureau onlangs een handleiding 'Overheidssoftware als open source' heeft gepubliceerd om overheden hierbij te helpen. Er is nu nog maar weinig ervaring opgedaan met dit fenomeen en dat is precies wat staatssecretaris Heemskerk wil aanpakken. De overdracht aan of aansporing van andere overheidsinstanties is aan het programmabureau NoiV'. Het aanmoedigen van gebruik van open source software is één van de doelen van het Actieplan NOiV (Nederland Open in Verbinding), dat is opgezet door Heemskerk. Hij heeft het uitvoerende programmabureau begin dit jaar nog de gevraagde 2,3 miljoen euro extra budget toegekend. Hoe deze templates zich verhouden tot Rijksoverheid.nl, de geplande overkoepelde website voor rijksoverheidsinstanties, is niet duidelijk. Die site, en huisstijl, is gebaseerd op het Nederlandse open source-CMS Hippo. Volgens EZ is er hergebruik van zaken rond de huisstijl. De EZ-templates zijn echter ook van toepassing op niet-rijksoverheden, zoals gemeenten en provincies. Toch lijkt het erop dat deze actie van EZ vooral door Heemskerk is gestimuleerd, zonder rekening te houden met andere ontwikkelingen. Het is niet bekend of de templates worden meegenomen in de samenwerking met Belgie om beleid, kennis en ervaring op het gebied van open source en open standaarden te delen. 'Aan het uitwerken van de afspraken met België wordt op dit moment gewerkt. Daarin worden alle voor België relevante Nederlandse ervaringen meegenomen', zo laat EZ weten. Ook een andere ontwikkeling inzake open source bij overheden is de afgelopen week bekend geworden. De Kerngroep Open Gemeenten namelijk wil de communicatie over open source en open standaarden met leveranciers verbeteren. Daarom stuurt de organisatie een brief naar leveranciers, waarin aan de leveranciers wordt gevraagd Manifest Open Overheidsorganisaties te onderschrijven en zich te conformeren aan het plan heemskerk. Dat betekent dat leveranciers die zaken doen met de overheid open standaarden moeten gebruiken in hun producten. Daarnaast zal een leverancier delen van de software als open source moeten aanbieden. 'Als een gemeente een-op-een in gesprek gaat met een leverancier willen we dat vooraf duidelijk is wat er onder open standaarden wordt verstaan. Nu zijn er soms discussies welke standaarden open zijn en welke niet. Er heerst onduidelijkheid', zegt voorzitter Sander Rispens van de Kerngroep. Het is nog niet duidelijk wat de kerngroep gaat doen als de brief is rondgestuurd en er reacties komen. Daarover is de kerngroep nog met het NOIV in gesprek. 'Misschien wordt er vanuit het NOIV een project opgezet, de namen bij het NOIV op de website geplaatst of laten we een leverancier zelf bekendmaken dat zij zich bij de brief hebben aangesloten', zegt Rispens.
