1 november 2008
Alle Nederlanders hebben post gekregen van minister Klink van Volksgezondheid over de invoering van het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Oppositiepartijen in de Tweede Kamer en huisartsen vinden de invoering te snel gaan. Maar consumentenplatform NPCF is blij, omdat uitwisseling van gegevens medische fouten kan voorkomen. 'Alleen een zorgverlener die u behandelt, mag uw medische gegevens opvragen. Om te controleren of zorgverleners terecht uw medische gegevens opvragen, wordt bijgehouden welke zorgverlener op welk moment gegevens heeft ontvangen'. Zo staat het in de folder. Het ministerie van Volksgezondheid begeleidt op die manier de invoering van het EPD. Het EPD stelt huisartsen, apothekers en ziekenhuisspecialisten in staat actuele medische gegevens van hun patiënten te delen. De Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie ziet de invoering per 1 januari aanstaande als een 'logisch' gevolg van tien jaar voorbereiden. Maar critici zoals voorzitter Van Eijk van de Landelijk Huisartsenvereniging en Tweede Kamerleden van PvdA, VVD en SP vinden dat minister Ab Klink van Volksgezondheid te hard van stapel loopt met de campagne. Zo moet het parlement de wet die zorgverleners verplicht mee te doen aan het centrale patiëntendossier nog behandelen.
De NPCF vindt de minister niet voorbarig. Woordvoerder Frank van der Meijden: 'Begin volgend jaar kunnen zorgaanbieders patiëntgegevens aanleveren aan het EPD. Daarom moeten alle Nederlanders nu weten dat ze de keuze hebben daaraan mee te doen. We zijn altijd voorstander van duidelijke informatie voor zorgconsumenten'. Volgens hem maken medici nog altijd fouten. Uitwisseling van gegevens had die kunnen voorkomen. 'Het is van levensbelang dat alles in het werk wordt gesteld om het aantal gevallen met dodelijke afloop – op dit moment jaarlijks 1700 – tot een minimum te reduceren'. Om het nut van het patiëntendossier te benadrukken, wordt in de folder een toekomstscenario geschetst waarin 'mevrouw Van Velzen' figureert. Ze ontdekt op een zaterdagmorgen een bultje op haar onderbeen. Doordat de waarnemend weekendarts haar medische gegevens mag inzien, blijkt dat de patiënt allergisch is voor peniciline. Dit middel had de arts anders uit onwetendheid voorgeschreven. 'Zorgverzekeraars of werkgevers hebben geen toegang tot uw persoonlijke gegevens', zo benadrukt Volksgezondheid de veiligheid van het systeem. Om ervoor te zorgen dat de juiste medische gegevens worden gekoppeld aan de juiste persoon, wordt gebruik gemaakt van het burgerservicenummer (BSN). Dit is een uniek en persoonsgebonden nummer dat op elk paspoort, rijbewijs of identiteitskaart staat. Het 'Informatiepunt EPD' op de website van het ministerie maakt duidelijk dat een patiënt altijd zijn gegevens uit het EPD mag inzien bij de zorgverlener. 'U kunt hem vragen om een papieren uitdraai of u kunt tijdens een consult vragen om het dossier in te zien'. Maar het is voor de zorgvrager niet mogelijk thuis achter de computer via internet toegang te krijgen tot het landelijke patiëntendossier. Bij de folder die vandaag wordt bezorgd, zit een formulier, waarin bezwaar aangetekend kan worden tegen een gedeeltelijke of gehele uitwisseling van medische gegevens via het landelijke EPD. In dat geval blijven de gegevens gewoon opgeslagen bij de eigen dokter, met dien verstande dat hij ze niet doorgeeft aan het landelijke schakelpunt. Dat de patient zelf niet via Internet toegang kan krijgen tot zijn eigen medische dossier is op zich niet vreemd, maar in deze tijd van transparantie zal het niet lang duren of de patient zal die toegang willen hebben. Tweede Kamerlid Gerkens (SP) vindt het bezwaarformulier 'echt te vroeg'. De SP heeft nog veel vragen over het EPD en vindt dat de minister die eerst moet beantwoorden alvorens hij burgers gaat informeren. Kamerlid Vermeij (PvdA) vindt dat Klink met de brief en deze campagne de verwachting wekt dat alles 'morgen al rond is'. 'Communiceer pas wanneer je het heel zeker weet. Het project staat nog in de kinderschoenen'. Halbe Zijlstra (VVD) vindt dat Klink een groot risico neemt met zijn voortvarendheid. Op zich is het natuurlijk ook vreemd dat de minister al een initiatief introduceert dat nog niet eens als wet door het parlement is goedgekeurd. De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) schaart zich achter de kritiek, laat een woordvoerder weten. De beroepsorganisaties van artsen en apothekers vinden het niet realistisch dat Klink vasthoudt aan de landelijke invoering van het EPD eind 2009. Ze hekelden de topdownbenadering van de minister en willen dat hij met meer geld komt. De artsenorganisatie KNMG benadrukt overigens niet tégen het EPD te zijn. De LHV heeft elk overleg met Klink opgeschort omdat hij op het huisartsenbudget bezuinigt. Volgens het ministerie kan de grootste IT-operatie ooit in de zorg nog volgend jaar ingevoerd worden. De veiligheid zou gegarandeerd zijn. Artsen kunnen uit hun ambt worden gezet als ze misbruik maken van vertrouwelijke gegevens. Patiënten mogen hun dossier inzien wanneer ze willen. Ze kunnen weigeren de artsen en apothekers toegang te geven tot hun gegevens. Iemand die voor een bepaalde aandoening is behandeld maar dat niet wil delen, kan beslissen alleen dat niet in het dossier op te nemen. Het ministerie verwacht niet dat veel mensen bezwaar zullen maken. Het grote optimisme over de IT-operatie is nogal verwonderlijk, gezien het wankele succes van de overheid met IT-projecten.
