14 oktober 2008
Mark Twain schijnt gezegd te hebben dat ‘a lie can travel halfway around the world while the truth is still putting on its shoes’. Oprah Winfrey was het doel van internetroddel toen het Drudge Report (valselijk) zei dat ze afgewezen had om Sarah Palin in haar show uit te nodigen. De markt is er over het algemeen snel bij om vals nieuws te exploiteren: het komt op het juiste moment en beantwoord vragen waarover iedereen denkt op dat specifieke moment. Nieuws gebaseerd op Internetroddel en van ‘day-trading sites’wordt snel opgepakt, versterkt en geëxploiteerd. De technieken die beschikbaar zijn voor automatische verspreiding van nieuws (denk aan RSS-feeds) maken het mogelijk het valse nieuws in record-tempo te verspreiden, ook via goed aangeschreven nieuwssites. Zo werd in het begin van de maand Apple aangevallen, wat resulteerde in een 5 % verlies aan beurswaarde, door het foute bericht via een door CNN gesponsorde site van ‘çitizen journalism’ (www.ireport.com) dat Steve Jobs met spoed naar het ziekenhuis gebracht was en waarschijnlijk zou overlijden. Wie het bericht de wereld in geholpen heeft is niet bekend, hoewel dat nu diepgaand wordt onderzocht. In september verloor United Airlines meer dan 1 miljard aan marktwaarde toen toen beurshandelaars een zes jaar oud bericht over een bankroet als de nieuwste ontwikkeling voorspiegelden. En over politiek nieuws zullen we het maar niet hebben. Maar ook in de huidige financiele crisis spoeden allerlei valse berichten rond. Het internet is vol van vals nieuws, maar kritiek in de verspreiding zijn ‘versterkende’en verspreidende sites als Drudge en Google News. En meestal bereikt de ontkenning (of het ‘ware’ nieuws) het publiek niet, te laat of zeer beperkt.
En hoewel het Steve Jobs-item nooit de homepage van Digg haalde geeft de CEO van die site, Jay Adelson, wel toe dat ‘Digg had promoted other items that turned out to be false. … There is almost a short-seller mentality in the blogosphere’,zo zegt hij. ‘We allow anyone to submit on a level playing field. We allow the digital democracy to be the fact checkers. There is definitely some risk to that’. Dat is een understatement. Hoewel ongeveer 150 items de homepage van Digg bereiken gaf Adelson toe dat ‘its tools for syndicating an interesting item to friends could help create a cascade, since the way young people consume is through the push’. Maar hij stelde dat ‘transparency would be one way to counteract rumor-mongering on the Internet’. Degene die het ireport-item doorgaf aan Digg had het anonieme login ‘joshua’s iphone’. Adelson gaf de verschillende ‘red flags’aan: ‘the user first posted in July; none of his or her earlier stories made it to the home page; and the first story to gain any traction was the one about Mr. Jobs’s health. These things matter to the digital citizen’, zo verklaart hij. Vertrouwen op de community en transparantie over nieuwsgaarders en –auteurs is een methode. Adelson stelt dat Google News de betrouwbaarheid van het nieuws probeert te verzekeren ‘by vetting what news sources it draws from’. En hij vervolgt dat ‘experimental sites like newstrust.net hope to create ratings systems from authorities who evaluate news articles on a range of criteria, and are themselves rated by the raters’. Fabrice Florin, oprichter van News Trust, zei dat ‘sites like his would be crucial to flagging inaccuracy, though we probably wouldn’t be as effective in less than an hour’. En dat is dan een problem want de meeste schade met valse rapporten vindt nu net plaats in dat eerste uur. Volgens hem zijn drie ‘reviewers’genoeg om lezers te waarschuwen. Tenminste, ‘if the reviewers are trustworthy’. De enige hoop op wat langere termijn, zo zei hij, is ‘news literacy training for the public. … Our little brains were never in a position to handle that much information’. Tja, wellicht, hoewel afschuiven van de verantwoording naar de gebruiker niet altijd het juiste antwoord is….