8 oktober 2008
Europa is de wirwar aan nationale regels op het gebied van e-commerce beu. De nieuwe voorstellen garanderen consumenten, ongeacht waar in de EU zij winkelen, duidelijke informatie over prijzen en bijkomende kosten voordat zij een overeenkomst tekenen. Het voorstel beschermt de consument beter tegen late levering en niet-levering en stelt harde, in de hele EU geldende, consumentenrechten vast over kwesties zoals bedenktijd, terugbetalingen, vergoedingen, reparaties, garanties en oneerlijke contractbedingen. De voorgestelde richtlijn 'consumentenrechten' vereenvoudigt vier bestaande richtlijnen op het gebied van consumentenrechten en brengt ze samen in één pakket van voorschriften. De richtlijn richt zich op e-handel in het kader van een grondige herziening en verbetering van de bestaande consumentenrechten in de EU bij aankopen via internet en in winkels. Het doel is het consumentenvertrouwen te vergroten en tegelijkertijd de administratieve rompslomp te verminderen die ertoe leidt dat ondernemingen binnen de landsgrenzen blijven en de consument een ruimere keuze en interessante aanbiedingen misloopt. Een standaardpakket van voorwaarden voor consumentenovereenkomsten zal de nalevingskosten aanzienlijk verlagen – met tot 97% voor marktdeelnemers die in de hele EU actief zijn. De voorgestelde richtlijn verbetert de bestaande consumentenbescherming op de gebieden waarover de afgelopen jaren veel klachten zijn ontvangen, zoals verkooptechnieken waarbij de consument onder druk wordt gezet.
De wetgeving wordt aangepast aan nieuwe technologieën en verkoopmethodes, zoals online-veilingen (bijvoorbeeld e-Bay). Het nieuwe voorstel bevat een duidelijk voorschrift dat op het verkooppunt duidelijke informatie over de rechten van de consument moet worden gegeven. Volgens de Commissie hebben landen de afgelopen jaren eigen wetten en regels toegevoegd aan de bestaande richtlijnen, waardoor een lappendeken van 27 verschillende rechtenstelsels is ontstaan. Als de nieuwe richtlijn wordt aangenomen, zal dit een flinke impact hebben op de markt voor internetaankopen, waar niet alle webwinkels onverdeeld gelukkig mee zullen zijn. De richtlijn ‘consumentenrechten’ betreft overeenkomsten voor de verkoop van goederen en diensten door bedrijven aan de consument (business-to-consumer – B2C). Hieronder vallen in principe alle contracten, d.w.z. aankopen in winkels, op afstand en via huis-aan-huisverkoop. De richtlijn verplicht de handelaar om de consument bij alle overeenkomsten duidelijke informatie te geven, zodat de consument met kennis van zaken een keuze kan maken en onder meer op de hoogte is van de voornaamste kenmerken van het product, het geografische adres en de identiteit van de handelaar, de prijs inclusief belastingen en alle extra vracht-, bezorgings- of portokosten. De handelaar beschikt over een termijn van 30 kalenderdagen vanaf de ondertekening van het contract om het goed aan de consument te leveren. De handelaar draagt het risico en de kosten van aantasting of verlies van het goed tot het moment waarop de consument het goed ontvangt. Indien de levering te laat is of uitblijft, heeft de consument een recht – dat in de meeste lidstaten nieuw is – op terugbetaling, zo spoedig mogelijk en in elk geval binnen zeven dagen na de leveringsdatum. De consument krijgt recht op een in de hele EU geldende afkoelingsperiode van 14 kalenderdagen, waarbinnen hij zich kan bedenken. Om meer zekerheid te bieden, krijgen alle consumenten die een ondeugdelijk product hebben gekocht de beschikking over één en hetzelfde standaardpakket van rechtsmiddelen (in eerste instantie reparatie of vervanging, gevolgd door een korting op de prijs of schadevergoeding). De bescherming wordt ook op vele gebieden verbeterd, zoals bij online-veilingen: op grond van de richtlijn moeten veilingen, met inbegrip van elektronische veilingen, aan de standaardinformatie verplichtingen voldoen. De bescherming tegen verkoop onder druk – verkopen verricht buiten de bedrijfsgebouwen / 'direct selling' – wordt aanzienlijk verbeterd naar aanleiding van veel klachten van consumenten, vooral over situaties waarbij sprake was van verkoop onder druk en onvoldoende consumentenbescherming werd geboden, met een ruimere nieuwe definitie van overeenkomsten uit directe verkoop en andere maatregelen om de mazen in de wet te dichten. De wens om de huidige vier richtlijnen te vereenvoudigen werd in juni al bekendgemaakt. Wanneer de nieuwe richtlijn van kracht wordt, is niet bekend. Deze moet eerst worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad van Ministers.
