20 augustus 2008
Volop ellende met chips vandaag ! Het ministerie van Binnenlandse Zaken reageert op het klonen van de chip die de nieuwe Nederlandse paspoorten siert en de Tweede Kamer is woest om het feit dat de OV-chip niet datgene doet wat het moet doen en het uiteindelijk stukken duurder maakt voor de consument. En dat was nou net niet de bedoeling ! Laten we de twee chip-incidenten eens nader bekijken. De paspoortchip werd vorige week gekloond. Het ministerie van Binnenlandse Zaken maakte vandaag bekend dat het op de hoogte was dat de chip in de nieuwe Nederlandse paspoorten gekloond kan worden. Bij controle aan de grens wordt echter daarop gecontroleerd. Het klinkt niet echt waarschijnlijk: het ministerie heeft voortdurend beweerd dat er niets aan de hand was en dat klonen en kraken onmogelijk was. Na een daadwerkelijke inbreuk te zeggen dat het iets bekend was is het paard achter de wagen spannen. Blijkbaar hebben ze ook niets gedaan om het probleem te herstellen of in ieder geval de belanghebbenden te waarschuwen om er op te controleren. BZK schrijft: 'De grenscontrole in Nederland gebruikt een inspectiesysteem (aan de balie) waarmee zowel 'Active Authentication' als de elektronische handtekening over de gegevens in de chip gecontroleerd wordt. Derhalve zal een kloon van de chip in de Nederlandse reisdocumenten worden gedetecteerd'. Dit in antwoord op de vragen van SP kamerlid Arda Gerkens.
Daarnaast benadrukt het ministerie dat het nieuwe paspoort voldoet aan de Europese regelgeving en dat het gebruik van Active Authentication niet verplicht is. Het is de bedoeling om in de eerste helft van 2009 meer instanties uit te rusten met dit authenticatiesysteem. 'De integriteit van de reisdocumenten is gewaarborgd door het geheel aan echtheidskenmerken en niet door één van die kenmerken', zo stelt het ministerie. Ik mag het hopen. Daarnaast benadrukt het ministerie dat er periodiek testen worden uitgevoerd naar de beveiliging van de reisdocumenten. Dat is leuk om te lezen, maar ben ik de enige die deze uitspraken wat betwijfelt ? En dan de OV-chip. Het afschaffen van het retourtje in de trein trein blijkt slecht te vallen bij de Tweede Kamer. Vorige week maakte de NS het einde van het retourtje bekend. Reizigers zullen bij de invoering van de OV-chip twee enkeltjes moeten kopen en zijn dan zes procent duurder uit. Naast het retourtje blijkt ook de dagkaart te verdwijnen. Een zegsman van de NS zegt dat de dagkaart de komende twee tot drie jaar op papier worden verstrekt. Het zou technisch niet mogelijk zijn om deze tarief-variant op de OV-chipkaart te laden. Dat is echter volstrekte onzin. Er bestaat in principe geen enkel verschil met een jaarkaart, en die kan wel op de chip geladen worden. Dit alles staat echter haaks op de wil van de Tweede Kamer, die in april 2007 een motie aannam om het retourtje te handhaven. Er is twijfel gerezen (dat lijkt mij niet zo vreemd) over de vraag of de OV-chip geen retourtjes kan verwerken. In London kan dat wel (ook dagkaarten) en daar wordt een vergelijkbare technologie gebruikt. Het Engelse systeem analyseert dagelijks het reisgedrag van zijn klanten. Wie een retour-route heeft afgelegd krijgt automatisch extra tegoed op zijn kaart teruggestort, evenals reizigers die goedkoper zouden zijn uitgeweest wanneer zij een dagkaart hadden gekocht. Overigens werd dit in de introductiecampagne van de OV-chip als grote voordeel verkondigd. Blijkbaar is de NS van gedachten veranderd. 'Deze chipkaart zou het reisgemak verbeteren. En wat we nu zien, is dat de techniek de mogelijkheden alleen maar beperkt', zegt SP-kamerlid Emile Roemer. 'Ik kan niet meer anoniem met korting reizen, ik ga extra betalen omdat het retourtje verdwijnt en als ik een beetje pech heb word ik nog geplet tussen de poortjes ook'. Dit laatste is een verwijzing naar een artikel in het Algemeen Dagblad, waarbij een bejaarde man gewond raakte toen hij legitiem door een poortje liep. 'De vervoerders worden misschien nog beter van deze chipkaart, maar de reiziger allang niet meer. Willen we van de OV-chipkaart echt een succes maken, dan moet de staatssecretaris er voor zorgen dat de reiziger ook echt beter af is: dus altijd gegarandeerd de laagste tarieven!' Ook consumentenorganisaties reageren negatief en hopen dat de politiek de plannen van de NS tegenhoudt. Rover bijvoorbeeld is duidelijk: 'We hebben grote problemen met het duurder maken van het retourtje. Het is de omgekeerde wereld. Een ander tariefsysteem introduceer je als uit onderzoek blijkt dat klanten daar om vragen, niet omdat de nieuwe techniek je huidige systeem niet aankan'. Laat ik Rover geruststellen: het ligt niet aan de techniek. Het ligt aan de NS. Daar wordt het niet beter van, maar het probleem afschuiven op de technologie is onzin. De NS wil niet. Dat moet dan ook maar gezegd worden.
