28 september 2009
Uitgevers wereldwijd hebben besloten dat ePub beveiligd met Adobe DRM de standaard voor digitaal lezen wordt. Amazon blijft trouw aan zijn eigen formaat en DRM-systeem: het in 2005 overgenomen Mobipocket. Bovendien heeft Amazon contractueel geregeld dat e-readers geen ander DRM-systeem mogen hebben naast Mobipocket. Dat dwingt e-readerfabrikanten in een spagaat: ze moeten twee verschillende versies handhaven om beide DRM-systemen te ondersteunen. Klanten moeten een keuze maken uit de DRM-systemen en dan met firmware aan de slag. IREX, de maker van de iLiad, heeft een firmware-update aangekondigd voor de DR1000. Eigenaren van dat Mobipocket-lezende apparaat kunnen dan kiezen voor ePub/Adobe DRM. Die firmware komt in het vierde kwartaal. Nieuwe firmware voor de iLiad, in Nederland verkocht door onder meer boekhandel Selexyz en NRC Handelsblad, komt er niet. En dus zitten eigenaren van die e-reader vast aan Mobipocket. Volgens een woordvoerder van IREX uit Eindhoven ligt de focus van het bedrijf op de nieuwere apparaten, zoals de DR1000 en de recent gepresenteerde DR800SG. 'Je moet voor elk apparaat aparte firmware maken. Dat kost tijd. We richten ons eerst op de nieuwe e-readers'.
Zonder nieuwe firmware kunnen eigenaren van een iLiad de nieuwste Nederlandse uitgaven niet lezen, omdat alle Nederlandse uitgevers vrijwel alleen e-books in ePub-format met Adobe's DRM uitbrengen. Michel Koster, productmanager Non Books bij Selexyz, erkent dat de verkoop van de iLiad een moeilijk verhaal is door het Mobipocket DRM-systeem dat er op zit. 'We proberen op onze website duidelijk te communiceren wat welke e-reader kan, en wat niet. Onze winkelmedewerkers zijn geïnstrueerd om potentiële kopers te vertellen dat ze met de iLiad vast zitten aan Mobipocket. Dus als een klant er de nieuwe Heleen van Royen op wil lezen, dan ontraden we de iLiad. Anders komt er twee weken later een ontevreden klant terug'. Koster zegt dat Selexyz in gesprek is IREX over ePub-ondersteunende firmware. 'Het is ontzettend vervelend voor klanten die een iLiad hebben en die geen nieuwe Nederlandse e-books kunnen kopen'. Maar, tekent hij aan, iLiad-klanten zijn overal het algemeen 'early adopters' en lezen meer Engels dan Nederlands. 'Ons assortiment aan e-books kent tienduizenden Engelstalige titels, dat is nog steeds veel meer dan de enkele duizenden Nederlandstalige titels die we hebben'. Selexyz startte in 2007 met de verkoop van de iLiad, een tijdlang de enige e-reader op de Nederlandse markt. Doordat ePub met Adobe DRM de standaard is geworden, heeft Selexyz de laatste maanden ook andere e-readers in het assortiment opgenomen, online en in de winkel. Wiebe de Jager, directeur van Academische Uitgeverij Eburon en mede-oprichter van de site Ereaders.nl, snapt niet waarom IREX nog geen firmware-upgrade aanbiedt. 'Vrijwel alle e-books van Nederlandse uitgevers verschijnen alleen nog maar in ePub-format'. De elkaar uitsluitende DRM-systemen verpesten de markt voor e-books, vindt De Jager. 'Het is een politieke kwestie. Amazon verbiedt een ander DRM-systeem naast Mobipocket. Klanten zijn daarvan de dupe'. De Jager schreef zelf een woedende blogpost dat hij door de 'drm-maffia' zijn legaal aangeschafte Mobipocket ebooks niet mee kan nemen als hij een firmware-upgrade doet naar ePub. Upgraden betekent dan opnieuw aanschaffen. 'Gelukkig zijn er scriptjes om je van drm-beveiliging te ontdoen, maar dat is voor het gros van de consumenten geen optie'.
