1 juni 2010
Een groot deel van de Eerste Kamer staat argwanend tegen de invoering van een landelijk elektronisch patiëntendossier (EPD). Uit een enquête van Medisch Contact bleek onlangs dat een ruime meerderheid van de artsen het bezwaarformulier tegen het EPD heeft ingevuld of overweegt dat te doen (MC 20/2009: 880). Dat gegeven voedt de scepsis van de Eerste Kamer, die ook zichtbaar wordt in het vorige week verschenen ‘voorlopig verslag’ van de Vaste Kamercommissie voor VWS. ‘We willen weten hoe het ministerie het draagvlak denkt te vergroten’, zegt SP-senator Tineke Slagter-Roukema. ‘Het ministerie heeft artsen nodig om het EPD in te voeren. De uitkomst van de enquête maakt onze zorgen groter.’ Slagter noemt het EPD een ‘megalomaan project’ waarin veiligheid en privacy onvoldoende zijn geregeld. Ook de motivatie deugt niet: ‘De minister zegt dat met het EPD duizenden fouten en dus slachtoffers per jaar worden voorkomen. Maar hij gaat voorbij aan factoren als therapietrouw of verminderde cognitie van de patiënt’. Heleen Dupuis (VVD) ziet veel nadelen in een landelijk EPD: ‘De beveiliging kan nooit volledig zijn en de baten zullen minder groot zijn dan de minister suggereert’. Ook noemt zij het ‘belachelijk’ om te veronderstellen dat Nederlanders die op reis in hun eigen land medisch hulp nodig hebben, daarvoor niet naar huis zouden teruggaan. ‘Wat dat betreft zie ik geen voordeel in een landelijk systeem.’
Voordat zij een definitief besluit neemt, wil zij de mening peilen van patiënten, artsen en ook de KNMG. ‘Ik kan niet garanderen dat ik vóór het wetsvoorstel zal stemmen. Met wat ik nu weet ben ik zelfs geneigd om tégen te stemmen’. In het voorlopige verslag maakt ook de fractie van het CDA veel kritische opmerkingen. Zo sluit het gekozen systeem niet naadloos aan op de dagelijkse praktijk, wordt het persoonlijk contact tussen arts en patiënt veronachtzaamd, blijven de regionale systemen door de gekozen top-downbenadering onbenut en is er geen ruimte voor persoonlijke aantekeningen door de arts. Senator Hans Franken: ‘We zouden de artsen en al die anderen die het bezwaarformulier hebben ingevuld, moeten vragen naar het waarom daarvan. Draagvlak is heel belangrijk’. Ook de PvdA heeft kritiek, zegt senator Ing Yoe Tan. ‘Essentieel voor ons is dat de patiënt mogelijkheden moet krijgen om het dossier in te zien. Hoe gaat de minister dat implementeren? Welk effect zal dat in technische zin hebben op de architectuur van het systeem ? We staan op het standpunt dat invoering pas kan plaatsvinden als de beveiliging van het systeem geen problemen meer oplevert. We verwachten van de minister dus forse toezeggingen’. Het zal een week of zes duren voordat de schriftelijke vragen zijn beantwoord. Waarschijnlijk zal de Kamercommissie zich laten informeren door experts, waarna pas de mondelinge behandeling kan volgen. Naar verwachting zal op zijn vroegst dit najaar over het wetsontwerp worden gestemd. De Eerste Kamer heeft demissionair minister Ab Klink (Volksgezondheid) twee weken gegeven om te reageren op haar wensen. De VVD is 'bedroefd en verontrust' omdat de minister 'kritiek en bezwaren die worden ingebracht tegen het EPD' negeert. De PvdA noemt de aanpak onnavolgbaar en vraagt zich af: 'Mag dit wel zo doorgaan ?' Het zit beide partijen dwars dat de Tweede Kamer eerder akkoord ging onder bijvoorbeeld de voorwaarden dat de patiënt zeggenschap krijgt en dat arbo- en verzekeringsartsen geen inzage mogen krijgen in het EPD. Maar met die voorwaarden is nog niets gebeurd, menen ze. De minister is verzand in tunneldenken en de VVD vat dat op als minachting van het parlement, meent senator Heleen Dupuis. De senaat vraagt Klink met een nieuw wetsvoorstel te komen zodat mensen kunnen weigeren of instemmen met het EPD. Dat nieuwe voorstel moet opnieuw aan Eerste en Tweede Kamer worden voorgelegd. Ook zou geen geld meer mogen gaan naar het zogeheten landelijk schakelpunt. Klink waarschuwde echter dat dit systeem veiliger is dan de regionale systemen waarmee anders moet worden gewerkt. De VVD is in principe voor betere uitwisseling van gegevens, maar in deze opzet van het EPD kan de partij zich niet vinden. De PvdA twijfelt of dit wel de oplossing is voor het gebrek aan communicatie binnen de zorg. De SGP vraagt zich af of de komst van het landelijk EPD de enige manier is om bijvoorbeeld het aantal medische fouten te verminderen. De SP wil pas op de plaats maken, D66 en de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) zien de voorbereidingen liefst opgeschort. 'Eerst moeten we haast maken om het EPD in te voeren en nu hoeft het ineens niet meer. Elke vorm van logica is hier zoek', constateerde D66 dat zich afvraagt hoe zuiver het is om een wetsvoorstel dat een jaar geleden in de Tweede Kamer is aangenomen aan te houden zodat het kan worden gewijzigd. Klik hier voor het voorlopig verslag van de Vaste Kamercommissie voor VWS,
