30 juli 2010
Minister Hirsch Ballin van Justitie wil dat het Openbaar Ministerie strafbare content zonder tussenkomst van de rechter van internet laat verwijderen, onder andere door desnoods dwangsommen aan hostingpartijen op te leggen. Dat staat in een wetsvoorstel dat deze week is gepubliceerd. Officieren van justitie kunnen dit nu niet. Wel bestaat er sinds oktober 2008 een NTD-code (Gedragscode Notice-and-Takedown). In die code is vastgelegd welke verantwoordelijkheden bij welke partijen liggen bij online, strafbare content. Wie misbruik constateert of vermoedt, moet volgens de code eerst direct met de aanbieder in contact treden. Pas als deze niet traceerbaar is of geen antwoord geeft, krijgt de provider een 'takedown notice', een verzoek om de content te verwijderen. De hoster moet dit verzoek beoordelen. Wanneer deze de publicatie onrechtmatig of strafbaar acht, zal de hoster de content verwijderen. Mocht er sprake zijn van dwang, dan moet de rechter-commissaris zo’n 'takedown'-bevel eerst goedkeuren. Maar in het voorstel kan het OM die dwang zelf toepassen. En dat voornemen stuit op felle kritiek vanuit de hosting branche. Arnout Veenman, voorzitter van branchevereniging ISP Connect, vindt het 'alarmerend'. 'Dit is ernstig. Hiermee gaat de officier van Justitie op de stoel van de rechter zitten. En dit gaat ook als een molensteen om de nek van de hosting providers hangen'. Volgens Veenman is het wetsvoorstel bedoeld voor een 'paar rotte appels’. Dubieuze hosters, die bij 'notice en takedown'-verzoeken niet thuis geven. Veenman vindt het wel een goede zaak om malafide hosters aan te pakken.
Veenman stelt dat het voorstel ook een inperking betekent van de privacy en de vrijheid van meningsuiting. XS4All denkt er hetzelfde over: 'De toetsing is een taak van de controlerende macht, de rechter dus, en niet de uitvoerende macht. Nu krijgt de opspoorder de macht om censuur te laten plegen'. Ook KPN heeft grote bezwaren tegen het voorstel. Volgens KPN is het een taak die hoort bij de rechterlijke macht en niet bij de uitvoerende macht. 'Het ontoegankelijk maken van informatie is nogal wat. Dat houdt in dat de vrijheid van informatie op internet wordt ingeperkt. Dat moet een rechter bepalen en niet het OM. KPN zal dan ook reageren op dit wetsvoorstel via de internetconsultatie van Hirsch Ballin'. Veenman van ISP Connect benadrukt dat het huidige systeem van NTD goed werkt. Hij vreest dat vooral kleine hosters voorzichtiger zullen zijn welke sites ze hosten en van te voren content gaan screenen. Dat kan leiden tot censuur vooraf. Ook het grootste hostingbedrijf van Nederland, Leaseweb, is tegen. 'We zijn hier niet blij mee. Het is onredelijk en bovendien helemaal niet nodig. Het systeem zoals dat nu werkt, dat de rechter-commissaris eerst een bevel moet toetsen, voldoet prima', aldus Alex de Joode, security officer bij het hosting concern. 'Het OM wil op deze manier de macht naar zich toetrekken'. Ook Leaseweb zal een ‘zienswijze’ naar Justitie sturen. Ook de Dutch Hosting Provider Association (DHPA), staat 'niet positief' tegenover het plan. 'Op deze manier worden hosting providers belast met het ‘uit de lucht’ halen of blokkeren van websites, terwijl zij als hosters geen enkele controle hebben op de content en daar ook geen eigenaar van zijn', aldus DHPA-voorzitter Jan Willem des Tombe. Volgens Des Tombe ontstaat er een onwerkbare situatie als deze providers zonder tussenkomst van een rechter te pas en te onpas websites van hun klanten moeten blokkeren en deblokkeren. De DHPA is net als veel politieke partijen van mening dat hiervoor op zijn minst een machtiging van de rechter-commissaris nodig moet zijn. Het ministerie van Justitie benadrukt dat de nieuwe maatregel een ultieme remedie is, alleen voor extreme gevallen waar haast geboden is. De woordvoerder kan niet zeggen hoe vaak zo’n scenario zich voordoet. De kwestie zal altijd achteraf worden voorgelegd aan de rechter-commissaris, dus de rechterlijke toetsing blijft. Justitie vreest niet dat hosters zich anders zullen opstellen, want 'er is geen sprake van een andere situatie'. De zegsman ontkent met klem dat het wetsvoorstel censuur mogelijk maakt.
