9 december 2010
Het CBP concludeert dat de opslag van reisgegevens van de studenten ov-chipkaart in strijd met de wet gebeurt. De vervoerders zien een lichtpunt. ‘Uit het onderzoek blijkt dat het Amsterdamse vervoerbedrijf GVB, het Rotterdamse vervoerbedrijf RET en kaartuitgever Trans Link Systems (TLS) in strijd met de wet reisgegevens bewaren’, meldt het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Ook de NS handelt in strijd met de wet reisgegevens. Er werd onderzoek gedaan naar het in en uitchecken met de studenten ov-chipkaart op verzoek van een aantal studenten. Volgens het CBP worden de reisgegevens te lang bewaard en beschikken de vervoerders niet over een verantwoord beleid voor bewaartermijnen. ‘Er moeten voorzieningen worden getroffen om onnodige gegevensverwerkingen en misbruik te voorkomen, onder meer door gegevens te verwijderen zodra zij niet meer nodig zijn voor het gestelde doel’, aldus de privacywaakhond.
De problemen zijn niet overal hetzelfde. De NS informeert studenten slecht over in- en uitchecken en verwerkt zonder noodzaak reisgegevens van studenten. ‘Dat is in strijd met de wet’. De RET, het GVB en TLS bewaren herleidbare reisgegevens langer dan noodzakelijk en voeren verder geen verantwoord beleid. Het CBP concludeert verder dat er geen systemen in werking zijn die de gegevens vernietigen. ‘Nu blijkt – sinds de inwerkingtreding van de OV-chipkaart in januari en augustus 2009 – dat de bedrijven hiervan geen werk hebben gemaakt waardoor zij de Wet bescherming persoonsgegevens overtreden’, zo wordt in het rapport gesteld. Met de vier rapporten over de vervoerders sluit het CBP het onderzoek definitief af. Vervolgens wordt er gehandhaafd maar niet voordat de OV-bedrijven en TLS in staat zijn gesteld nogmaals hun verhaal te houden in een hoorzitting. De RET en de GVB concluderen op hun beurt dat het CBP weliswaar oordeelt dat ze zich niet aan de wet reisgegevens houden maar wel aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Openbaar vervoersbedrijven beschikken alleen over transactiegegevens van de kaarten van studenten. Een database met persoonsgegevens (NAW) studenten OV-chipkaart is alleen bekend bij TLS en daar hebben vervoerbedrijven geen toegang toe. Alleen als een student restitutie aanvraagt bij de RET en het GVB hebben vervoerbedrijven aanvullende NAW gegevens nodig dan alleen transactiegegevens. ‘De student geeft deze gegevens zelf af’, aldus de vervoerders. Over de verdere bevindingen van het CBP gaan de vervoerders in gesprek. Ze stellen dat er al beleid in de maak is over het opslaan van de reisgegevens met het Ministerie van Financiën en de Belastingdienst. ‘Na overeenstemming over bewaartermijnen kan gestart worden met implementatie van het beleid’. Is het niet zo dat je eerst beleid vaststelt en daarna de bewaartermijnen bepaalt ? Overigens: dit gaat over de studenten-chip. Het is niet onderzocht, maar mag ik kort door de bocht constateren dat het met de gewone OV-chip ook zo gaat ?