24 december 2010
De Nederlandse cloudmarkt wordt gedomineerd door buitenlandse aanbieders. Toch zijn er een aantal Nederlandse leveranciers die de termen SaaS en cloud terecht gebruiken. Bert Landman van Landman Consultancy deed onlangs met medewerking van HP, ABN Amro en GEN Nederland onderzoek naar ‘managed hosting’ in Nederland. Hij concludeert daarin dat de keten bestaat uit location providers, datacenter operators, managed hosting providers en cloud solution providers. De location providers vormen het fundament van de waardeketen en leveren basisfuncties zoals huisvesting, energievoorziening en koeling. Datacenter operators huren ruimte bij location providers en richten die in met servers en opslagsystemen. Managed hosting providers leveren op hun beurt IT-diensten aan eindgebruikers of aan de cloud solution providers, de partijen die de uiteindelijke oplossingen leveren. Veel leveranciers vervullen niet één afgebakende rol, maar maken gebruik van meerdere modellen. Zo zijn er organisaties die een gebouw met serverpark beschikbaar stellen. Of aanbieders van oplossingen die ze zelf hosten in een eigen datacenter. Het is daarom lastig om een precieze onderverdeling te maken.
Uit het onderzoek ‘Managed Hosting in Nederland’ van Landman Consultancy blijkt dat het beschikbare aantal vierkante meter datacenter in Nederland rond de 200.000 m2 ligt. Daarbij is uitgegaan van de grootste, commerciële datacenters. Landman liet in de telling de kleinere datacenters en eigen datacenters van gebruikers achterwegen, vanwege het ontbreken van gegevens en omdat aangenomen wordt dat deze datacentra in de nabije toekomst geen rol van betekenis zullen spelen in de grootschalige ontwikkeling van cloud computing en managed hosting. De grootste aanbieders van datacentra in Nederland zijn: Getronics, Telecity, BT, Level3, Interxion, Easynet, Interoute, euNetworks, Global Switch, Equinix, TCN, Evoswitch, Atos Origin, Cyberbunker en Databarn. Managed hosting providers leveren de platform infrastructuur (IaaS). Het aantal aanbieders daarvan in Nederland is groot. Landman concludeert uit initiële tellingen dat er een dozijn grote spelers zijn, zoals IBM, Atos Origin en Getronics. Daarnaast zijn er zo’n vijftig middelgrote partijen en enkele honderden kleine spelers. De longtail bevat hoogstwaarschijnlijk meer dan duizend kleine aanbieders. Landman noemt als middelgrote spelers onder meer ASP4All, IS, Uniserver en BT. Zoals bij de gehele cloud is definitie van belang. Ruud Ramakers, managing partner bij 12innovate, hanteert een andere definitie voor IaaS-leveranciers en ziet eigenlijk vooral Amerikaanse partijen in Nederland. ‘Hier is wel de intentie, maar de investering om een platform infrastructuur op te zetten, is enorm. Voor zover ik weet is er nog geen enkel Nederlands bedrijf dat een gehoste platform infrastructuur aanbiedt’. Ook op het gebied van PaaS (Platform als Service) zijn er van Nederlandse bodem nog geen concrete oplossingen voorhanden. Bij PaaS wordt een platform geleverd om cloudapplicaties op te laten draaien. Over SaaS kan Ramakers kort zijn.’Er zijn duizenden softwarebedrijven in Nederland die allemaal iets doen of iets pretenderen te doen met de cloud’. Om door de bomen het bos nog te kunnen zien, maakt Ramakers gebruik van een vijftal criteria. ‘De aangeboden applicatie moet flexibel, multi tennant, en elastisch zijn. Er moet sprake zijn van self service en de toegang moet daadwerkelijk via internet plaatsvinden, dus onafhankelijk van netwerk en locatie. Ook mag het niet uitmaken welk device je gebruikt en daarnaast moet je kunnen afrekenen per gebruik’. Bij het hanteren van die criteria vallen veel bedrijven door de mand die de cloud vooral gebruiken als marketingtool. Uit zijn hoofd somt hij enkele belangrijke Nederlandse aanbieders op: ‘Voor boekhouding zijn dat Twinfield, Reeleezee, Kleisteen en Exact Online. Voor ERP zijn dat Covide, AllSolutions, NewBase en Softwear. In de zorg zie je Careweb en SDB. Voor CRM heeft KYCnet een SaaS-product en salarisadministratie uit de cloud wordt geleverd door Loket.nl, SDB en Raet. Daarnaast zijn er nog generieke aanbieders zoals Project Place, Absentiemanager en VoiPro‘. Duidelijk wordt wel dat vooral de definitie een struikelpunt is bij het in kaart brengen van Nederlandse aanbieders van cloud-oplossingen. Het North American National Institute for Standard and Technology hanteert de definitie ‘cloud computing is a model for enabling convenient, on-demand network access to a shared pool of configurable computing resources that can be rapidly provisioned and released with minimal management effort or service provider interaction’. Toch zijn er nog teveel bedrijven die de term inzetten voor hun marketing, maar niet daadwerkelijk een applicatie uit de cloud leveren. Zolang er geen overeenstemming in de markt is over wat SaaS, PaaS, IaaS en cloud computing precies inhouden, zal het lastig zijn een gedegen onderscheid te maken tussen leveranciers die deze zaken claimen te leveren.