6 april 2011
De Rekenkamer heeft besparingen van open source bij Defensie verkeerd in een rapport opgenomen. Een verdubbeling van het aantal gebruikers en besparingsposten zijn over het hoofd gezien. De Algemene Rekenkamer heeft een aangeleverde open source casus van Defensie verkeerd weergegeven en heeft verzuimd de cijfers bij het departement te verifiëren. Dat blijkt uit een discussie over het rapport van de Algemene Rekenkamer. Die stelde eerder dat er slechts op licenties beperkt geld te besparen valt met open source. Maar uit een aangeleverd voorbeeld van het Ministerie van Defensie blijkt iets heel anders. Een project om de toegang tot internet te beveiligen bespaart miljoenen. De Rekenkamer ziet besparing in licentiekosten per werknemer, terwijl volgens de medewerkers van Defensie ook op beheer wordt bespaard. De Rekenkamer ziet een besparing van 42 procent, maar ziet dan wel een groei van het aantal medewerkers over het hoofd. De werkelijkheid is dat inmiddels tegen dezelfde kosten niet zo’n 2500 mensen maar bijna 6000 mensen worden bediend. Per werkplek is de bezuiniging zelfs 66 procent, meent Defensie-medewerker Olivier Sessink in een (besloten) discussie op LinkedIn. Hij schrijft over het Rekenkamer-rapport: “Ten tweede zijn er een aantal cases aan de rekenkamer aangeboden waarin te zien is dat de bulk van de winst niet uit de licenties komt, maar uit lagere ontwikkelkosten, lagere hardwarekosten en lagere beheerkosten.” Hij wijst op voorbeelden met besparingen van meer dan 50 procent. “Natuurlijk moest het allemaal in korte tijd opgeleverd worden, maar door deze getallen niet mee te nemen is wel een erg verkeerd beeld ontstaan in het rapport.” Dat is dan vriendelijk uitgedrukt.
Hij geeft aan niet in de media te willen reageren. “Daarvoor moet u echt bij voorlichting zijn. Ik heb hier niets aan toe te voegen”, vertelt Sessink aan Webwereld. Maar een bron binnen Defensie weet te melden dat Sessink een punt heeft. De Rekenkamer is prima in staat om de cijfers te controleren. “Kijk de getallen zijn aangeleverd door een controller, dus hoeveel meer betrouwbaarheid wil je dan?”, vertelt hij op voorwaarde van anonimiteit. “Ook heeft de Rekenkamer het recht om vertrouwelijke cijfers in te zien. Dit voorbeeld is prima te controleren en door te rekenen. Dat doet de Rekenkamer zo vaak.” Ook Sessink uit deze kritiek in de discussie: “Deze [case] is onderbouwd door de financial controllers van Defensie, en toch zegt de ARK hiervan dat “deze getallen niet geverifieerd konden worden”. De ARK heeft ook geen enkele poging gedaan om deze getallen te verifiëren kan ik je vertellen.” Die kritiek deelt de Rekenkamer niet. Een woordvoerder laat weten dat Defensie op dezelfde wijze is behandeld als andere organisaties en dat de cases ook doorgesproken zijn met de betrokken medewerkers. Dat dit zo is trekt de bron niet in twijfel, maar hij wijst erop dat ook Sessink de waarheid spreekt. In het rapport staat: “Wij zijn niet nagegaan of dit reële getallen zijn.” Binnen Defensie is het ARK-rapport slecht gevallen. De organisatie moet heel fors bezuinigen en er heerst onrust. De harde besparingen zijn dan ook intern belangrijk. Dat verklaart de harde toon die Sessink in de discussie over het rapport aanslaat tegenover Ruud Leether van het Ministerie van Veiligheid en Justitie: “Ruud Leether: ik ben het er mee eens dat de tekst redelijk genuanceerd is, maar de vraag aan de ARK was niet om een lap tekst te schrijven, maar om de besparingen inzichtelijk te maken. En als ze dan keiharde voorbeelden met 66% besparing niet verder onderzocht worden (zie hierboven) dan krijg ik het gevoel dat er een onvolledig rapport ligt wat betreft de hoofdvraag.” En dat klopt, maar dat hebben we eerder al vastgesteld. Een grote deuk in het imago van de Rekenkamer….