De antieke WordPerfect-rechtszaak tegen Microsoft is begonnen. De rechtszaak is een oude. De aanklacht stamt al uit 2004. Maar de kwestie waar Novell Microsoft voor aanklaagt, ligt verder terug in de PC-geschiedenis. Novell claimt dat het in 1995 plots is verraden door Microsoft, aan de vooravond van de Windows 95-lancering.
Novell heeft zijn aanklacht ingediend nadat Microsoft in een hele andere rechtszaak schuldig is bevonden aan monopoliemisbruik. Die veroordeling heeft de voormalige WordPerfect-eigenaar een fundament gegeven voor zijn eigen rechtszaak. Vervolgens zijn verschillende klachten in deze zaak door de jaren heen afgewezen. De zaak nu gaat over één resterende aanklacht van Novell, namelijk over machtsmisbruik van de monopoliepositie van Windows om WordPerfect buiten te sluiten.
De in 2001 geschikte overheidszaak tegen Microsoft heeft zijn oorsprong in de tijd vóór Windows 95. Het Amerikaanse ministerie van Justitie heeft in augustus 1993 een antitrustonderzoek overgenomen van de FTC (Federal Trade Commission). Dit onderzoek was vooral gericht op applicatiesoftware, zoals boekhoudpakketten en tekstverwerkers. Die antitrustblik van de Verenigde Staten heeft in juli 1994 een schikking opgeleverd. Daarbij is er overeenkomst voor goed gedrag (consent decree) gesloten, die een jaar later is goedgekeurd. Overigens heeft de rechter dit stempel van goedkeuring gegeven net drie dagen voor de lancering van Windows 95.
De Windows-producent houdt zich niet aan deze overeenkomst. De Amerikaanse overheid spant een antitrustzaak aan die uiteindelijk eind 2001 is geschikt. Novell borduurt nu op voort op de veroordeling die tussentijds wel is opgelegd aan Microsoft.
In deze zaak zijn interne mails en memo’s van de Windows-producent naar buiten gekomen. Uit die berichten zou blijken dat Microsoft bewust heeft geprobeerd concurrenten als Apple, Intuit en Real Networks te dwarsbomen. Sabotage van concurrerende software zou zelfs zijn gepland. Microsoft heeft in de antitrustzaak verklaard dat deze berichten uit hun context zijn gehaald. Novell voelt zich echter bewust gedwarsboomd.
De toenmalige eigenaar van de tekstverwerker WordPerfect was in 1995 druk doende met een versie van dat programma voor de aankomende nieuwe Windows-versie. Het had daarvoor ook medewerking van Microsoft. Enkele maanden vóór de officiële lancering van Windows 95 kwam daar een einde aan. Toegang tot technische informatie over het nieuwe besturingssysteem werd Novell onthouden.
Volgens de aanklager omdat het bedrijf van Bill Gates de eigen tekstverwerker Word en het eigen Windows-platform wou beschermen. Daarnaast zou Microsoft druk hebben uitgeoefend op verkopers om de eigen applicaties wel en die van Novell niet te installeren of mee te leveren.
Word was toen al wel een succes op Windows 3, maar nog klein naast WordPerfect. Door Novell buiten te sluiten, kon Microsofts eigen tekstverwerker groot worden op het eigen besturingssysteem, aldus de aanklacht uit 2004. Daarnaast zou de afwezigheid van WordPerfect op Windows 95, tegelijk met de aanwezigheid van Word, dat besturingssysteem weer kunnen stimuleren.
Cruciaal is een interne e-mail uit 1994 van Gates. Daarin zet hij de plannen voor Windows 95 en Office uiteen. De eigen softwareontwikkelaars krijgen de instructie om te werken aan een hoge mate van integratie, die moeilijk te behalen zal zijn voor concurrenten als Notes en WordPerfect. Dit om Office een echt groot voordeel te geven, aldus Gates in de interne mail.
Gates heeft hierover tweeënhalf jaar terug al een schriftelijke verklaring ingediend bij de rechtbank. Daarin stelt de topman dat hij niet de concurrentie wou buitensluiten, maar de eigen innovatie van Microsofts producten wou bevorderen. WordPerfect was volgens Microsoft niet rijp voor Windows 95. Advocaat David Tulchin heeft vorige week bepleit dat Gates WordPerfect heeft afgewezen voor de lancering van Windows 95, omdat de applicatie het besturingssysteem liet vastlopen. Bovendien was de oorzaak van die dreigende crashes niet op te sporen en te fixen vóór de geplande lancering van Microsofts nieuwe platform, aldus de advocaat. Hij vult die verklaring aan met de stelling dat Novell nooit bij Microsoft heeft geklaagd over de gang van zaken rond Windows 95. Er is volgens hem niets daarover te vinden in het ingediende bewijsmateriaal.
Voor Microsoft is de WordPerfect-zaak een spook uit het verleden. Voor Novell is het een kans op miljarden, maar niet op herstel. De aanklager eist 1,2 miljard dollar schadevergoeding, niet alleen voor zijn vroegere tekstverwerker maar ook voor zijn toenmalige spreadsheet Quattro Pro.
Novell is een jaar geleden voor 2,2 miljard dollar ingelijfd door softwarebedrijf Attachmate, waarbij een door Microsoft opgezet consortium diverse Novell-patenten heeft opgekocht.
