In de komende tien jaar zal COBOL nog een van de meest belangrijke programmeertalen zijn voor grote (financiële) transacties. Maar er komt wel een fiks tekort aan programmeurs omdat de oudere garde uitsterft en er nauwelijks nieuwe programmeurs bijkomen. Die noodkreet is nu al bijna acht jaar te horen, maar sinds halverwege het vorige decennium bieden universiteiten wereldwijd alleen maar minder COBOL-opleidingen aan.
Volgens een onderzoek onder 119 universiteiten hebben deze er bewust ervoor gekozen geen COBOL-opleidingen meer aan te bieden, ook al zijn zij zich bewust van de vraag in het bedrijfsleven. Van zorgsystemen tot aan pinautomaten: de onderliggende infrastructuur maakt (deels) gebruik van COBOL, dat al sinds 1959 bestaat. Zo draait de backend van de mobile app van ABN-Amro op een COBOL-mainframe. Maar van alle universiteiten wereldwijd die IT-leergangen aanbieden, heeft 73 procent geen COBOL-opleiding in de aanbieding.
Een aantal van de universiteiten zegt er niet meer aan te beginnen omdat de archaïsche programmeertaal ‘niet cool’ is. Daarnaast is de taal niet erg ‘intellectueel uitdagend’, zegt Michael Coughan, een professor van de faculteit computerwetenschappen en informatiesystemen aan de Universiteit van Limerick. Daardoor wordt het leren van COBOL aan programmeurs ‘traditioneel’ overgelaten aan het bedrijfsleven zelf.
Doordat er wordt gekozen voor het aanbieden van leergangen met meer populaire talen, komen er nu vooral programmeurs op de arbeidsmarkt met kennis van Java, gevolgd door C# en C++. Oxford University liet weten COBOL niet aan te bieden omdat het een oude taal is die niet veel meer wordt gebruikt. Volgens Coughlan blijft het belangrijk om COBOL te onderwijzen om te voorkomen dat er een gat ontstaat tussen vraag en aanbod. ‘Cobol and legacy systems are a core part of our Graduate Diploma in Computing. In a particularly competitive job market it is vital to give students a way to differentiate themselves from other graduates. Our students have experience in modern programming languages and practices but also know how to ensure compatibility with legacy applications written in older languages. This differentiates them quite significantly from the majority of undergraduates leaving university, who may only really have Java or similar language skills, and who are lacking in knowledge of core legacy systems’.
Het is al jarenlang een noodkreet, maar vooralsnog zijn er geen grote incidenten bekend met COBOL-systemen die tot stilstand komen. Een jaar geleden relativeerde senior consultant Huib Klink al dat het zo’n vaart niet zal lopen. Hoewel Klink spreekt van ‘een braindrain in de markt’, hoeft volgens de consultant de noodklok nog niet geluid te worden.
‘Ik hoor al zeker tien jaar lang het geklaag rondzingen dat over enkele jaren geen COBOL-programmeur meer te vinden zal zijn. Toch heb ik nog geen hulpkreten gehoord van bedrijven die naarstig naar personeel op zoek zijn omdat alle COBOL-programmeurs met pensioen zijn gegaan of inmiddels overleden zijn’, zegt Klink.
Maar een ‘worst-case’ scenario is er ook, moet Klink erkennen. ‘Je komt niet onder het gegeven uit dat acht van de tien COBOL-ontwikkelaars binnen enkele jaren met pensioen gaan’, zegt hij. ‘Het imago van COBOL is toch zo dat studenten die daarmee aan de slag willen gaan worden uitgelachen. Aan de andere kant is het ook een kans dat er een gebrek ontstaat aan mensen met kennis. Omdat COBOL in zoveel systemen draait, kunnen organisaties het niet zomaar de deur uit doen. Daarvoor is de taal nog veel te veel aanwezig’.