22 juni 2009
De Buma-bot is een zoeksysteem van Buma/Stemra voor online muziekbestanden, een crawler die voortdurend op zoek is naar muziek waarvoor auteursrechten verschuldigd zijn. De bot is primair gericht op zakelijk gebruik, maar particulieren zullen niet helemaal buiten schot blijven. De bot controleert websites sinds september 2008 op .MP3-, .AAC- en .WMA-bestanden. De inmiddels vertrokken manager 'Digital', Antal de Waij, zegt dat de crawler 'gericht is op bedrijfsmatig gebruik'. Sites met muziekbestanden, of links daarnaar, worden geïndexeerd. 'De doelgroep bestaat uit bedrijven en instellingen, en ook de overheid', zo zegt De Waij. 'De bot selecteert voor dat doel op bepaalde woorden of woordcombinaties die specifiek horen bij de zakelijke markt of bij de overheid'. Er kan daardoor een mix van criteria samengesteld worden waarbij particuliere websites worden uitgesloten. Hoewel, in hetzelfde artikel zegt directeur juridische zaken, Cees van Rij, dat dit niet per definitie zo hoeft te zijn: 'Natuurlijk is voor muziekgebruik op het internet door particulieren in veel gevallen eveneens auteursrechterlijke toestemming nodig. We hebben er echter voor gekozen te proberen tot regelingen te komen met sociale netwerken zoals YouTube en Hyves en zo, om particulier gebruik af te dekken'.
Na opsporing door de bot worden de resultaten handmatig gecontroleerd. Dit om er 'zeker van te zijn dat het gaat om een muziekgebruiker die met Buma/Stemra een regeling moet treffen'. De Waij wijst erop dat dit mensenwerk is waar wel eens een foutieve melding uit voort kan vloeien. Volgens De Waij staat zijn ex-afdeling op scherp om problemen af te handelen. Hij doelt dan op alternatieven of te hoge bedragen die in rekening worden gebracht. De bot werd gebouwd door het Utrechtse search-bedrijf Teezir, dat inhoudelijk niets mag zeggen van de opdrachtgever over de werking van de zoektechnologie. Wel staat op de website van het bedrijf (in enigszins krom Nederlands) te lezen dat een 'unieke crawler' wordt gebruikt, die 'veel verder gaat dan het parsen van HTML en zelfs flash-content kan parsen'. Een woordvoerder van Teezir stelt dat ze ook videocontent kunnen crawlen, als ze dat zouden willen. Als Buma zou vragen om videocontent te parsen, dan kan dat. Buma/Stemra zwijgt al maanden over het digitale licentiesysteem wat ze willen introduceren. Eerder deze maand werd via een omweg bekend dat het inbedden van een radiostation via streaming gezien wordt als een herpublicatie. Net als het zelf hosten van een radiostation kost het hosten van een ingebedde player 780 euro per jaar. Buma verzuimde tot dan toe licentietarieven voor commerciële sites bekend te maken. Over verdere tariefheffing voor het gebruik van bijvoorbeeld MP3-bestanden en het inbedden van YouTube-video's is nog niets bekend. Volgens het management van de muziekrechtenorganisatie is het 'een uitdaging om te blijven streven naar de grootst mogelijke zorgvuldigheid bij de lancering van nieuwe licentievormen', staat te lezen in het BS-artikel. Auteursrecht en informatieverspreiding leven volgens Buma op gespannen voet. De organisatie vraagt dan ook begrip voor kinderziektes van de Buma-bot die met de introductie gepaard gingen, en signaleert dat leden wellicht vielen over de initiële aanpak. Met de huidige verregaande digitalisering van internetcommunicatie komt het snel 'tot een heftige botsing tussen auteursrecht en informatieverspreiding', analyseert Buma.