14 september 2009
Minister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst (PvdA) wil dat alle door bestuurders gedeclareerde kosten op internet komen te staan. De minister zou hiermee reageren op een onderzoek van RTL Nieuws naar de declaraties van alle twaalf commissarissen van de Koningin en gedeputeerden. Uit het onderzoek zou blijken dat provinciebestuurders voor tienduizenden euro's onterecht hebben gedeclareerd. Bestuurders krijgen een vaste onkostenvergoeding, maar desondanks werden honderden bonnetjes van vooral lunches en kleine zakendiners ingediend. Die hadden van de vergoeding moeten worden betaald. Ook geld voor een rolletje drop, een fles Beerenburg en verkeersboetes zou zijn teruggevraagd. Provinciebestuurders zouden vorig jaar voor zeker een miljoen euro hebben gedeclareerd, waarbij de ene bestuurder 'slechts' enkele duizenden euro's terugvroeg en andere meer dan dertigduizend euro. In Utrecht, Limburg en Noord-Holland zijn de declaraties het hoogst. Eerder meldde RTL Nieuws op basis van eigen onderzoek al onderzoek dat burgemeesters en wethouders in acht op de tien gemeenten de regels overtreden. De bestuurders krijgen een vaste onkostenvergoeding, en zouden daarbovenop ten onrechte kosten voor bijvoorbeeld een lunch in rekening brengen van de gemeente.
In de reactie stelt Ter Horst dat de steeds weer terugkerende discussie over onkostenvergoedingen en declaraties funest is voor het vertrouwen in het openbaar bestuur. Daarom wil zij dit soort zaken in de toekomst op internet structureel openbaar maken. Vorige week maakte commissaris van de Koningin in Noord-Holland bekend per 1 december ontslag te nemen. Borghouts, die de afgelopen tijd herhaaldelijk in opspraak kwam, maakte zijn vertrek bekend, nadat bleek dat hij duizenden euro's aan declaraties had goedgekeurd van voormalig gedeputeerde Ton Hooijmaijers (VVD), terwijl deze daar geen bonnetjes voor had. Ter Horst wil niet oordelen zonder betrokkenen eerst te hebben gesproken. Maar het beeld dat het onderzoek oproept, vindt ze wel verontrustend omdat bij veel zaken vraagtekens zijn te plaatsen. Openbaarmaking op internet heeft volgens haar twee effecten: het is transparant en controleerbaar. 'En iedereen die iets declareert, realiseert zich dat dat meteen openbaar wordt en dat hij dat dus moet kunnen verantwoorden. Dit voorstel ga ik met alle betrokkenen bespreken'', kondigt de bewindsvrouw aan. Bestuurders leven volgens haar terecht in een glazen huis. Het kabinet publiceerde onlangs, na een verzoek daartoe van media, de declaraties van bewindslieden en de uitgaven die zij en topambtenaren met creditcards van hun ministerie hebben gedaan. Ter Horst gaat uit van de goede trouw van de betrokken bestuurders. 'Maar iedereen in een publieke functie moet zich realiseren dat hij zich altijd moet kunnen verantwoorden', stelt ze naar aanleiding van het declaratiegedrag van de provinciebestuurders. Dit soort kosten moeten bestuurders betalen uit hun vaste onkostenvergoeding. Gedeputeerden krijgen namelijk jaarlijks ruim 7500 euro als vaste vergoeding. Elke Commissaris van de Koningin bijna 20.000 euro. Die onkostenvergoeding is naast etentjes bedoeld voor cadeautjes, lidmaatschappen en vakliteratuur.