21 december 2009
Er is nauwelijks behoefte aan het gebruik van ODF-documenten bij de overheid. De open standaard krijgt pas een impuls als er meer open standaarden en open source software wordt gebruikt. Dat althans schrijft staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken in antwoord op kamervragen, gesteld door SP-kamerlid Gerkens. Bijleveld schrijft mede namens staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken, die het actieplan NOiV (Nederland Open in Verbinding) promoot. Gerkens wilde weten in hoeverre de rijksoverheid gebruik maakt van de open documentstandaard ODF. De ministeries zeggen geen absolute gebruikscijfers te hebben, maar dat ze wel kunnen concluderen dat er bijna geen behoefte is aan het gebruik van ODF. 'Een van de aspecten van de invoering van ODF is het ontvangen van documenten onderling en het uitwisselen ervan met medeoverheden en burgers en bedrijven. Er blijkt nauwelijks behoefte om ODF onderling uit te wisselen. Bij burgers en bedrijven is tot op heden nauwelijks vraag om ODF documenten uit te wisselen, staat te lezen in de brief. Een kromme redenering, want de aanleiding voor het gebruik is niet of burgers en eigen medewerkers ODF gebruiken. Het doel is om de standaarden open laten zijn en af te stappen van gesloten bestandsformaten uit de veelgebruikte Microsoft-omgevingen. Natuurlijk bestaat er intern geen behoefte om ODF uit te wisselen; de overheden zijn niet van Microsoftbestanden áf te branden'.
Er is geen teken, zo wordt geschreven, dat dit in de nabije toekomst gaat veranderen. Het aantal ontvangen en verstuurde ODF-documenten is erg klein. 'Over het algemeen publiceert de overheid documenten in het open PDF-formaat. Geen enkel ministerie gebruikt op dit moment ODF als zogenaamde 'default' standaard', antwoordt Bijleveld. De overheden houden zich wel aan het actieplan NOiV, omdat alle ministeries beschikken over de mogelijkheid ODF-bestanden te lezen, te schrijven en uit te wisselen. Bijleveld wijst er verder op dat het streven is om pas in 2015 alleen gebruik te maken van open documentstandaarden voor het elektronisch verwerken en uitwisselen van documenten. Aan elk ministerie is een plugin beschikbaar gesteld om ODF-bestanden te kunnen openen. Bij EZ en BZK is die plugin op elke werkplek geïnstalleerd. 'De dagelijkse praktijk op dit moment is nog dat bij tekstdocumenten het .doc-formaat (en voor niet-reviseerbare documenten PDF) het meest gebruikt wordt. ODF wordt op beperkte schaal gebruikt'. Op dit moment wordt er 'op beperkte schaal' ervaring opgedaan met het gebruik van ODF. Vooral dit laatste klinkt vreemd, omdat overheidsorganen al vabaf 1 januari van dit jaar verplicht zijn om ODF te gebruiken. Zeker typisch weer zo'n maatregel, waarvan de aanwezigheid belangrijker is dan de uitvoering. Wel wordt gepland om in 2010, eerder dan gepland, een open source-versie van werkpleksoftware beschikbaar te stellen aan departementen. Het gaat dan bijvoorbeeld om tekstverwerkingssoftware. Dat gebeurt in het kader van de Digitale Werkomgeving Rijksdienst (DWR). Op dit moment worden er nog veel verschillende applicaties gebruikt voor het openen van documenten, die nog niet geschikt zijn voor ODF. In de komende jaren moeten deze legacy-problemen zijn opgelost.
