22 september 2005
De Nijmeegse onderzoeker Egon van den Broek heeft een nieuwe, intelligente zoekmachine voor afbeeldingen ontwikkeld. Het systeem, dat aan het Nijmeegs Instituut voor Cognitie en Informatie
(NICI), een onderzoeksinstituut van de Radboud Universiteit, is
ontwikkeld, zoekt niet op teksten die gekoppeld zijn aan afbeeldingen,
maar naar vergelijkbare afbeeldingen. Volgens Van den Broek, die op 21
september op zijn onderzoek is gepromoveerd, is het systeem uniek in de
wereld. Er wordt gebruik gemaakt van ‘ogen’ om de foto’s te bekijken,
genspireerd op de ogen van de mens. De afbeeldingen worden op vorm,
patronen en kleuren geanalyseerd en met elkaar vergeleken, waardoor een
steeds groter wordende collectie van afbeeldingen kan worden doorzocht
aan de hand van een voorbeeldafbeelding.
Digitale media vervangen hun analoge tegenhangers in een hoog tempo
door: (1) het toenemende aantal plaatjes op Internet, (2) het gebruik
van Internet door steeds meer mensen, (3) het goedkoper worden van
opslagruimte en (4) de ontwikkelingen op het gebied van video en
fotocamera’s. Zo werd het noodzakelijk te kunnen zoeken naar plaatjes,
die mogelijk niet zijn beschreven, hetgeen content-based image
retrieval (CBIR)
wordt genoemd. Hierbij wordt gezocht met behulp van eigenschappen van
de plaatjes zelf, in plaats van met hun beschrijvingen. Gedreven door
de snelle technologische ontwikkelingen werd een verscheidenheid aan
CBIR technieken ontwikkeld. Hierbij worden zelden de gebruikers of hun
eigenschappen in ogenschouw genomen. Een van de producten waarbij dat
wel gebeurt is de online zoekmachine M4ART. Het betreft een voorbeeld van het door Van den Broek ontwikkelde zoeksysteem. Ter demonstratie kan er gezocht worden in de collectie van het Rijksmuseum.
