GovUnited startte in 2006 met een project waarin 70 gemeenten met elkaar samenwerken voor e-dienstverlening. ‘Door ICT-kennis te delen en samen te werken kan je als gemeente veel voordeel behalen’, zegt Lydia Verkerk, GovUnited-woordvoerster. ‘We willen niet dat gemeenten zelf het wiel gaan uitvinden’.

GovUnited heeft een schuld van 5 miljoen euro die aan ICTU moeten worden terugbetaald. ICTU financierde de kosten voor onder meer de MidOffice-suite. GovUnited probeert dit geld nu bij de Bank Nederlandse Gemeenten te lenen.

Sommige deelnemende gemeenten zijn huiverig voor de schuld. De gemeente Haarlem haakte al af (twee weken geleden) vanwege de onzekere financiële positie. De gemeente Hilversum en Winterswijk eisen eveneens opheldering over de schulden, omdat de deelnemers hiervoor hoofdelijk aansprakelijk zijn. Op dit moment zijn er nog 25 gemeenten die deelnemen aan het project.

‘De gemeenten vormen de aandeelhouders van GovUnited, waardoor een eventuele schuld gedeeld wordt door de deelnemers’, zegt Hubert van Mastrigt, raadslid van de gemeente Hilversum die deelneemt in het project. GovUnited-woordvoerster Verkerk kan niet zeggen in welke andere gevallen de gemeenten voor de schulden opdraaien. ‘Dat moet ik uitzoeken, maar we hebben een sluitende businesscase voor de komen jaren’.

Deze sluitende businesscase is voor een belangrijk deel gebaseerd op de TripleC-MidOffice suite die door Logica is gemaakt. De huidige onderhoudscontracten van de deelnemende gemeenten lopen hiervoor in oktober 2013 af. Om de businesscase sluitend te krijgen is het noodzakelijk dat de gemeenten een nieuw onderhoudscontract afsluiten tot 2016. Zonder verlenging van het contract is het voor GovUnited niet mogelijk om te verzelfstandigen.

‘Niemand vertelt me precies wat er gebeurt als we er nu uitstappen’, zegt Helma Ligtenbard, raadslid gemeente Winterswijk die meedoet vanaf het eerste uur. Ligtenbard eist van het college inzicht in de kosten voor het staken met het project. ‘Het heeft al genoeg geld gekost. Ik kan het niet verkopen aan burgers dat de plaatselijke biliotheek eerder dicht moet door bezuinigingen, terwijl de gemeente op ICT-gebied geld over de balk gooit’.

Sinds de start van het project zijn er intussen 45 gemeenten afgehaakt. De gemeenten Dronten, Midden-Drente, Bussum en Zaanstad (pilotgemeente) haakten af vanwege de vertraging van het product. De gemeente Midden-Drenthe is afgehaakt  vanwege het uitblijven van een kwalitatief goed systeem. De gemeente Dronten haakte ook af vanwege de vertraging, zo vermeldt de jaarrekening 2010 (pdf)

Volgens woordvoerster Verkerk geldt dit niet voor alle gemeenten. ‘Sommige zijn ook begonnen aan regionale samenwerkingsprojecten’. Daarnaast waren niet alle 70 gemeenten lid voor het afnemen van producten. ‘Sommige zaten er ook alleen in voor de kennisdeling’.

Volgens Verkerk wijzigde GovUnited namens de gemeenten de opdracht terwijl Logica al bezig was met het fabriceren van de dienst. Hierdoor heeft het project vertraging opgelopen. ‘Het getuigt juist van lef om van scope te veranderen om zo het juiste doel te bereiken. Daarnaast zijn we binnen hetzelfde kostenniveau gebleven voor de gemeenten’.

Volgens Ligtenbard heeft het hele project nu al te veel geld gekost. Ze vraagt het college de kosten helder in beeld krijgen. Het bedrag dat de gemeente uitgaf ligt nu op 1,2 miljoen dollar, een veelvoud van het beoogde bedrag. ‘Dit bedrag bestaat voor 70% uit kosten van eigen inzet’. Door de vertragingen zijn die kosten volgens haar flink opgelopen. ‘Maar als je uitstapt, hoeveel geld gooi je dan weg? Dan moet je weer opnieuw beginnen en voldoen aan alle wettelijke eisen’.