Het plaatsen van hyperlinks naar illegaal geüploade schoolboeken is onrechtmatig, maar geen inbreuk op het auteursrecht, oordeelt het Gerechtshof in Amsterdam.
Een oud-wiskundedocent heeft onrechtmatig gehandeld door op zijn website met links te verwijzen naar illegaal geplaatste boeken met wiskundige uitwerkingen en antwoorden van uitgevers Noordhoff en Thieme Meulenhoff. Dat oordeelt het Gerechtshof Amsterdam, meldt IE-forum.
Echter, er is onvoldoende bewijs dat hij zelf ook deze bestanden heeft geopenbaard, dus van daadwerkelijke inbreuk op het auteursrecht in geen sprake. Daarmee tikt het Hof eerdere rechters op de vingers, die vonden dat oud-leraar Van Amerongen wél de boeken via zijn servers openbaar had gemaakt. Van Amerongen was in 2009 zelfs geconfronteerd met een ex-parte verbod, maar die actie was dus voorbarig machtsvertoon zonder genoeg bewijs, blijkt uit deze uitspraak in hoger beroep. Het is echter de vraag of in cassatie bij de Hoge Raad deze uitspraak overeind blijft.
‘Het hof komt daarom tot de conclusie dat tussen partijen niet vast staat dat [Van Amerongen] de litigieuze uitwerkingenboeken zelf op internet heeft openbaar gemaakt, waardoor evenmin vast staat dat hij op die wijze inbreuk heeft gemaakt op de auteursrechten van Noordhoff c.s.’, aldus de rechters.
Want een hyperlink zelf is géén openbaarmaking, is de belangrijke constatering van het Hof. ‘Nu niet vast staat dat [Van Amerongen] de uitwerkingen zelf op internet heeft gezet en het evenmin door middel van bijzondere technische faciliteiten mogelijk maakte dat derden kennis konden nemen van de uitwerkingen maar slechts door een eenvoudige hyperlink de weg daarnaar wees, kan dit niet worden aangemerkt als openbaar maken in de zin van artikel 12 Aw.’
Dat linken naar illegale content onrechtmatig kan zijn, is in lijn met eerdere uitspraken van stichting BREIN tegen bijvoorbeeld Mininova en FTD. Maar daar ging het om ‘grootschalige commerciële uitbating’ van deze links, terwijl Van Amerongen een hobbysite onderhoudt met tips en links voor leerlingen. Door te linken is Van Amerongen derden (in vergaande mate) behulpzaam bij het downloaden van de illegale content, en dat is ‘in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid’ en dus onrechtmatig, vindt het Hof.
De volgende passage uit de uitspraak is echter uitermate vreemd. ‘Noordhoff heeft Appellant 12 oktober 2009 anoniem de uitwerkingen van de negende editie van Moderne Wiskunde VWO D hoofdstuk 3 toegezonden, die nog niet op internet stonden. Binnen enkele uren zijn deze uitwerkingen daarna op internet verschenen. Aan de hand van dit een en ander concluderen Noordhoff c.s. dat het niet anders kan dan dat Appellant de uitwerkingenboeken op internet heeft geopenbaard. Appellant’s verweer tegen deze constateringen van Noordhoff c.s. is niet heel sterk. Volgens hem heeft hij de toegezonden uitwerkingen niet zelf geplaatst maar doorgestuurd aan een bekende die daarin was geïnteresseerd, maar hij weet niet meer wie dat was en hoe hij wist dat deze persoon geïnteresseerd was. Hij beschikt, naar zijn zeggen, niet meer over de e-mail waarmee hij het bestand heeft doorgestuurd maar merkwaardigerwijze nog wel over de e mail die hij via Noordhoff ontving. De door Noordhoff c.s. genoemde feitelijkheden zijn onvoldoende om op grond daarvan hun stelling als bewezen behoudens tegenbewijs, te kunnen aanmerken. Dat het verweer van Appellant weinig oprecht lijkt, doet dat niet anders zijn’.
Juridisch zal het wel kloppen en is er geen direct bewijs dat de persoon in kwestie zelf de betreffende antwoorden heeft gepubliceerd. Maar het wel heel toevallig en het is volstrekt ongeloofwaardig dat de Appellant van niets meer weet. Ik ben erg benieuwd wat de Hoge Raad hiervan gaat denken.