4 januari 2007
Service Pack 3 voor Office 2003 heeft een belangrijke nieuwe feature: het maakt het onmogelijk om oude Microsoft-formaten voor vroege versies van Word, Excel of Powerpoint te raadplegen. Dat is geen fout, maar een bewuste keuze van Microsoft, zo blijkt uit een memo dat door Microsoft vorige maand is uitgebracht. De reden voor de onverwachte incompatibiliteit is dat via een default-instelling in SP3 voor Office 2003, die midden september ter beschikking kwam, de bestandsformaten van de oudere versies van de producktiviteitssoftware van Microsoft worden geblokkeerd, net als de bestandsformaten van de oudere versies van concurrerende software, zoals Lotus Notes, Corel's Quattro Pro-spreadsheet en Draw. De reden dis Microsoft opgeeft in het online document is dat 'the earlier file formats from Microsoft and its rivals are less secure than the formats in Office 2003 and 2007. They may pose a risk to you'. Hoewel die zorg op zich niet ongegrond is, lijkt het erop dat Microsoft opnieuw (ook bij Vista speelde dat een rol) plotseling een 'stunt' uithaalt die vele klanten, die om financiele, juridische of filosofische overwegingen niet door Microsoft gedwongen willen worden abrupt bewezen technologie te vervangen door nieuwere, onverwackt koud op het lijf valt. In de Microsoft-memo worden twee 'workarounds' aangebonden, maar deze zijn op zijn minst in potentie gevaarlijk, aangezien gebruikers van SP3 hun systeem moeten aanpassen en registratiesleutels moeten updaten.
Microsoft biedt twee methoden om de ingewikkelde aanpassing mogelijk te maken. Via de eerste methode kan de gebruiker 'download and apply Administrative Templates in the Office 2003 Service Pack 3 Administrative Template (ADM, OPAs, and Explain Text'. Maar zoals de naam al benadrukt: de templates zijn bestemd voor systeembeheerder, niet voor huis, tuin en keuken gebruikers. 'Under the second method, you need to resort to an old-fashioned command line interface for manually setting the registry values — a process that needs to be done over and over again each time with minute but precise variations — for opening files saved in older versions of Microsoft's Word word processing program, Excel spreadsheet, and Powerpoint presentation package, as well as in Corel Draw', zo wordt gemeld. Voor Word voor Windows en Macintosh is het ook nodig om een andere registratiewaarde voor iedere versie van het programma van Word 1 tot Word 97 of 98 in te voeren, soms weer met een andere waarde voor een beta-versie of een versie in een Aziatische taal. En Microsoft geeft niet eens instructies over hoe de registratiewaarden van de concurrerende producten Lotus Notes of Corel Quattro moeten worden aangepast. Gebruikers en systeembeheerders hebben over de software incompatibiliteiten van SP3 voor Office 2003 al lange tijd geklaagd. 'Excel and Word hang once you open the application and select 'look in' — this only started after Service Pack 3. Tried uninstalling the entire suite and reinstalling without any service packs and then just adding service pack 2 and the issue is still there', schreef een systeembeheerder op een online forum al in begin oktober. Een andere systeembeheerder was niet echt gelukkig met het feit dat SP3 geen mogelijkheid heeft om het te de-installeren. 'Since installing SP3 (which cannot be removed), none of my clients can open files created with apps from earlier versions of Office. The error is, 'You are attempting to open a file that was created in an earlier version of Microsoft Office. This file type is blocked from opening in this version by your registry policy setting'', zo schreef hij eind september al. De memo van Microsoft (onvoorstelbaar laat gezien de vroege kritiek!) kan een hulp zijn voor systeembeheerder; het is onwaarschijnlijk dat gewone gebruikers het probleem kunnen oplossen. Het lijkt erop dat Microsoft met deze politiek upgrading naar nieuwere versies wil afdwingen, conversie van ouder bestandsformaten naar nieuwere of simpelweg niet langer bereid is functionaliteiten in stand te houden voor gebruikers die de leesbaarheid van oudere formaten op Microsoft 'afwentelen'. Dat die gebruikers vaak geen keus hebben, doet er blijkbaar niet toe. Overigens: de keuze voor het aanpassen van OOXML op een zodanige manier dat oudere bestandsformaten daarmee niet gelezen kunnen worden, ligt in dezelfde lijn. Aanhangers van ODF en PDF kunnen hierover eigenlijk alleen maar juichen. Het is een nieuwe 'move' van Microsoft die de acceptatie van ODF (en daarmee ook van alternatieve productiviteitssoftware) kan verhogen.
