De Amerikaanse staat Massachusetts heeft haar beslissing doorgezet om
desktop-software te standaardiseren op OpenDocument, een formaat dat
niet wordt ondersteund door Microsoft Office. Op 21 september
publiceerde Massachusetts de laatste versie van het Enterprise
Technical Reference Model, dat nieuwe formaten voorschrijft voor
applicaties in de kantooromgeving. De staat heeft uiteindelijk, na
fikse inspraakronden, besloten om alleen producten die aan het
OpenDocument-formaat voldoen (ontwikkeld door de
standaardisatie-organisatie OASIS) te gebruiken. Alle organen van de
staat zijn nu verplicht op OpenDocument-compliant applicaties over te
gaan op 1 januari 2007, een verandering die ongeveer 50.000
desktop-computers betreft. Het referentiemodel bevestigd eveneens dat
Adobe’s PDF-formaat te beschouwen is als een ‘open formaat’.

Scanit, een beveiligingsbedrijf uit de Verenigde Arabische Emiraten,
heeft ontdekt dat de pc’s op luchthavens vol staan met vertrouwelijke
gegevens, zoals documenten en verzonden e-mails. De onderzochte pc’s
waren te vinden in de wachtruimtes voor de business en first class en
werden door de passagiers gebruikt als ware het hun eigen pc. Zo werd
de functie van Internet Explorer om wachtwoorden van internetsites te
bewaren veelvuldig gebruikt, was de content van bezochte sites
eenvoudig terug te vinden via de map met tijdelijke internetbestanden
en werd er gebruik gemaakt van Outlook Express om e-mails te versturen.
De e-mail blijft na verzending in de map met verzonden items staan,
waardoor de Scanit-medewerkers in staat waren om allerlei geheime en
persoonlijke informatie te achterhalen.

Blogs zijn een fantastisch, vrij, opwindend of bedreigend medium. Ze
worden gewantrouwd. Ze worden ook gezien als de voorhoede van de nieuwe
informatie-revolutie. Omdat een blog het aan gewone mensen toestaat om
hun mening te geven zijn het belangrijke instrumenten voor de brijheid
van meningsuiting. Bloggers zijn vaak de enige echte journalisten in
landen waar de gewone pers onderdrukt wordt of sterk onderhevig is aan
censuur. Alleen zij geven op de een of andere manier onafhankelijk
nieuws, met het risico hun regering voor het hoofd te stoten en het
gevang in te gaan. Reporters without Borders,
een in Parijs gevestigde organisatie voor vrije nieuwsgaring, heeft een
handboek geproduceerd om deze bloggers te helpen, met praktische tips
en technisch advies. Ze kunnen leren anoniem te blijven, censuur te
ontwijken, de juiste methode kiezen voor iedere situatie. Het legt
tevens uit hoe een blog te maken, hoe het bekend te maken bij de
zoekmachines en hoe geloofwaardigheid te verwerven door het handhaven
van etische en journalistieke principes.

De Europese Commissie heeft plannen gepresenteerd voor het vastleggen
en opslaan van alle verkeersgegevens van telefoon en internetgebruik.
De opslag zou moeten gelden voor een periode van een jaar en dient voor
het bestrijden van de georganiseerde misdaad en het terrorisme. Het
voorstel heeft de goedkeuring nodig van hyet Europees Parlement. De
Europese ministers van justitie hebben een soortgelijk voorstel
gemaakt, maar dat wil de bewaartermijn van de gegevens over een langere
periode uitstrekken (drie jaar) en legt de kosten voor deze langer
durende bewaring uitsluitend neer bij de Internet Service Providers en
telecommunicatiebedrijven. De kosten van deze opslag worden geschat op
ongeveer 200 miljoen euro per jaar. Het voorstel van de Europese
Commissie voorziet in tegemoetkomingen in de kosten voor de ISP’s.

De helft van de incidenten die bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg
worden gemeld, hebben te maken met het operatieproces. Inspecteurs J.
van den Berg en W. Nugteren stellen in het vakblad Medisch Contact van
23 september dat geen enkel ziekenhuis de gegevensverzameling en
dossiers in de voorbereidingsfase voor eenvoudige operaties goed
geregeld heeft. Op de operatiekamers moet informatie van soms wel zes
of zeven verschillende afdelingen overzichtelijk bij elkaar komen. Dit
gebeurt echter op zoveel verschillende manieren, op papieren kaarten,
half ingevulde formulieren of via computerprogramma’s, dat de
overzichtelijkheid soms ver te zoeken is. Het nationaal elektronisch
patintendossier (EPD) dat de komende jaren in ons land wordt
gemplementeerd zou hier verandering in kunnen brengen.

De Nijmeegse onderzoeker Egon van den Broek heeft een nieuwe, intelligente zoekmachine voor afbeeldingen ontwikkeld. Het systeem, dat aan het Nijmeegs Instituut voor Cognitie en Informatie
(NICI), een onderzoeksinstituut van de Radboud Universiteit, is
ontwikkeld, zoekt niet op teksten die gekoppeld zijn aan afbeeldingen,
maar naar vergelijkbare afbeeldingen. Volgens Van den Broek, die op 21
september op zijn onderzoek is gepromoveerd, is het systeem uniek in de
wereld. Er wordt gebruik gemaakt van ‘ogen’ om de foto’s te bekijken,
genspireerd op de ogen van de mens. De afbeeldingen worden op vorm,
patronen en kleuren geanalyseerd en met elkaar vergeleken, waardoor een
steeds groter wordende collectie van afbeeldingen kan worden doorzocht
aan de hand van een voorbeeldafbeelding.

Twee op de drie Nederlanders kopieert films en muziek van internet
zonder ervoor te betalen. In driekwart van de huishoudens wordt af en
toe onbetaald gedownload. Dit blijkt uit een onderzoek dat Intomart GfK
heeft uitgevoerd onder 1359 Nederlanders. Meer dan de helft van alle
Nederlanders heeft inmiddels een mp3-muziekspeler. Op de helft hiervan
staat onbetaald gekopieerde muziek, die overigens niet illegaal hoeft
te zijn als het gaat om een kopie van een aangeschafte cd. De meeste
ondervraagde downloaders zeggen pas te willen betalen, wanneer de
prijzen op het web lager worden, de betaling veiliger verloopt en het
aanbod gevarieerder wordt. Als de platenlabels en de filmindustrie de
oorlog tegen het kopiren nog willen winnen, zullen ze snel op die
eisen moeten inspelen, waarschuwt GfK.

Het Authors Guild,
de branchevereniging van schrijvers in de Verenigde Staten heeft een
rechtzaak aangespannen tegen Google wegens auteursrechtschendingen door
de scanning en digitalisering van boeken uit bibliotheken. Als deel van
het Google Print Library Project scant het bedrijf de gehele
boekcollectie van de bibliotheken van de University of Michigan,
Harvard University, Stanford University, The New York Public Library en
Oxford University. De bedoeling is de teksten doorzoekbaar te maken via
Google en advertenties te verkopen op de webpagina’s.

Onderzoekers van het Georgia Institute of Technology hebben een
goedkope manier bedacht om te verhinderen dat digitale foto- en
videocamera’s opnamen kunnen maken. Zodoende stellen ze iedereen die
wat te verbergen heeft in staat om dat ook werkelijk te doen. De
techniek die ze hebben ontwikkeld detecteert de aanwezigheid van een
digitale camera tot op ongeveer 10 meter en vuurt vervolgens een
geconcentreerde lichtstraal af op de lens van de camera. Dat betekent
dat iedereen die een snapshot wil maken van een geheim productprototype
of een vrijend paartjes (ja, het scala ligt wat uiteen…) slechts een
zeer vage reflectie krijgt van een flitslicht, waardoor de foto of
video nutteloos wordt. De groep heeft op dit moment een laboratorium
prototype ontwikkeld, maar zal snel overgaan tot de ontwikkeling van
een te vermarkten product. Verschillende
consumentenelectronica-bedrijven hebben reeds belangstelling getoond.

Een virus met de naam P2Load2.A
waart rond op het internet. Het virus doet zich voor als een Star
Wars-spel, maar neemt indien geactiveerd Google over. Wie een zoekterm
invoert, krijgt een nepsite voorgeschoteld, compleet met valse
zoekresultaten en gesponsorde links. De worm is ontdekt door PandaLabs,
de R&D-afdeling van Panda Software. P2Load2.A verspreidt zich via
ruilnetwerken als Shareaze en Imesh. De worm kopieert zichzelf in de
gedeelde map van deze programma’s en neemt daarbij de identiteit aan
van Knights of the Old Republic 2, een Star Wars-spel. Gebruikers die
het corrupte bestand downloaden en aanklikken, krijgen een foutmelding
voorgeschoteld met de uitnodiging de juiste versie van het game te
downloaden. Wie ingaat op de uitnodiging, wordt op twee manieren in de
maling genomen.

Onderzoekers van de Universiteit van Californi te Berkeley hebben een algoritme ontwikkeld dat toetsenbordgeluiden om kan zetten naar de tekst die geschreven wordt. In een voorpublicatie
tonen de onderzoekers een systeem dat tot 96 procent van de getypte
tekst kan reconstrueren op basis van het geluid van het typen op het
toetsenbord. Het is niet het eerste algoritme dat typisten af kan
luisteren; de vernieuwing zit hem erin dat het niet nodig is om van
tevoren over geluidsopnamen en de bijbehorende tekst te beschikken. De
onderzoekers melden ook enig succes bij het achterhalen van
wachtwoorden. De methode borduurt voort op oude technieken voor het
ontcijferen van ‘klassieke’ codeberichten waarbij ieder karakter door
een vast symbool is vervangen, en vult deze aan met onder andere
spraakherkenningstechnieken. Cryptografie-expert Bruce Schneier, auteur van Applied Cryptography, zegt dat de techniek al enige tijd door inlichtingendiensten wordt gebruikt en wellicht ook al door criminelen.

Tijdens Microsofts Professional Developers Conference (PDC) die
plaatsvindt in Los Angeles deze week heeft Microsoft de
referentieschema’s voor het op XML gebaseerde documentenformaat van
Office 12 vrijgegeven. Volgens Brian Jones, die tijdens PDC
een lezing heeft gehouden over dit nieuwe documentformaat, is het zeker
niet onwaarschijnlijk dat de specificatie nog veranderd wordt. De
nieuwe versie van Office is namelijk nog volop in ontwikkeling en de
eerste btaversie moet nog verschijnen. Wel zijn er eerder deze week
enkele screenshots beschikbaar gekomen van Office 12. Het nieuwe
documentformaat van Office, dat gebruik maakt van XML-structuren, is
volgens Microsoft vrij beschikbaar en open voor toepassing in andere
applicaties.

Een onderzoek door de Society for Information Management (SIM)
concludeert dat binnen nu en drie jaar ongeveer eenderde van de
ICT-activiteiten zal zijn ge-outsourced. Op dit moment is dat nog
eenvierde. De interne ICT zal in 2008 steeds meer nadruk leggen op
kennis, van het eigen bedrijf, van de markt waarin het bedrijf opereert
en van de klanten van het bedrijf. Het belang van programmeren,
ICT-handling, help desk e.d. zal sterk afnemen, aangezien deze
routinematige activiteiten steeds vaker extern zullen worden geplaatst.
Dit zijn althgans de voorlopige resultaten van een onderzoek onder
managers en bestuurders door SIM.

Terwijl de medische wetenschap in toenemende mate gebruik maakt van
diagnostische software om uit complexe verzamelingen van gegevens
logische conclusies te trekken, rijst ook in de rechtswetenschappen de
vraag in hoeverre intelligente software in staat is om rechters,
advocaten, procureurs en anderen bij te staan bij de evaluatie van
rechtszaken en andere juridische aangelegenheden. Dit heeft
verschillende redenen. Ten eerste is bewijslast in veel gevallen net zo
complex als medische data. Het is erg lastig om alle gegevens
behoorlijk te wegen en er eenduidige conclusies uit te trekken, vooral
als er verschillende regels (wetten) in het spel zijn waarop
uitzonderingen mogelijk zijn. Ten tweede is er het gevoel dat gelijke
gevallen soms verschillend worden beoordeeld. Zo wordt het
rechtssysteem soms beschuldigd van vooroordelen met betrekking tot
bijvoorbeeld huidskleur, die in het eindoordeel geen rol zouden mogen
spelen. Mogelijkerwijs kunnen computerprogramma’s, onder meer op basis
van bepaalde uitspraken die in het verleden zijn gedaan, helpen bij het
vaststellen van schuldvragen en strafmaten, en antwoord geven op
juridische vragen in het civiele recht. Sommige wetenschappers geloven
dat dit de rechtspraak transparanter en eerlijker kan maken.

Rechters moeten zelfstandig onderzoek gelasten als ze vinden dat
gepresenteerd bewijsmateriaal niet volledig overtuigend is. Aan een
bekentenis van een verdachte moeten ze niet te veel bewijskracht
ontlenen. Dit zijn de twee belangrijkste ‘lessen’ die de Rotterdamse
rechters trekken uit het ‘zelfreflectie-onderzoek’ naar de beslissingen
in de zaak-Nienke.

Met ingang van 1 januari 2007 zal voor ieder in Nederland geboren kind
een elektronisch kinddossier worden gemaakt. Voor de snelle invoering
van een dergelijk dossier trekt staatssecretaris Ross (Volksgezondheid)
25 miljoen euro extra uit. Jeugdartsen en verpleegkundigen van de
jeugdgezondheidszorg houden in het dossier informatie bij over het
kind, de gezinssituatie en de omgeving. Later kunnen het
schoolmaatschappelijk werk en de politie informatie aan het dossier
toevoegen. Dit is een vervolg op de afspraken gemaakt in het programma Informatisering Jeugdgezondheidszorg, die op 17 november 2004 werden ondertekend.

Op vrijdag 16 september zal de prijsuitreiking plaatsvinden van de VGI
ICT-Innovatieprijs 2005. De prijs, die is ingesteld door de Vereniging
voor Geschiedenis en Informatica (VGI),
wordt toegekend aan de meest vernieuwende ICT-toepassing op het terrein
van de geschiedenis van het afgelopen jaar. Bij ‘innovatie’ hoeft niet
alleen gedacht te worden aan de toepassing van de nieuwste
computertechnische mogelijkheden, maar ook aan innovatie in de manier
waarop een bestaande doelgroep wordt bereikt, met een bestaande
doelgroep gecommuniceerd of een nieuwe doelgroep wordt aangeboord. Maar
ook nieuwe, geschiedwetenschappelijke, toepassingen die zijn bedacht
voor bestaand ICT gereedschap maken kans op de prijs. Voor de VGI
Innovatieprijs, die dit jaar voor de derde maal wordt uitgereikt, zijn
opnieuw vele voordrachten binnengekomen. Een vijfkoppige jury heeft
alle projecten beoordeeld en er uiteindelijk drie genomineerd.

Een goed argument in de discussie over het electronische patinten
dossier (EPD) hier in Nederland. Electronische archieven blijken na
Katrina gewoon toegankelijk in New Orleans. De Communicatietechnologie
ligt grotendeels plat, maar electronische archieven blijven leesvbaar,
in tegenstelling tot hun papieren equivalenten. Honderdduizenden
papieren
dossiers zijn door waterschade onleesbaar geworden in de
artsenpraktijken, klinieken en ziekenhuizen in de golfstaten van de
Verenigde Staten. Veel van deze dossiers zijn niet of nauwelijks te
reconstrueren. Zonder toegang tot deze dossiers moeten patinten
(voornamelijk getroffenen van de ramp) vertrouwen op hun geheugen
(tenminste als ze bij kennis zijn) of op de kennis van hun familie om
hun medische geschiedenis, allergien en andere belangrijke details aan
hun behandelaars mee te delen voordat ze worden behandeld. Als gevolg
daarvan is het welhaast niet mogelijk om fouten te vermijden.