Category Archives: Verantwoording

Nederlandse ‘Wikileaks’ in de lucht

20 december 2010

Het was te verwachten. Het succes van Wikileaks heeft tot een Nederlandse variant geleid. Opennu.nl is er nu voor het lekken van lokale (Nederlandse) documenten. Opennu is een initiatief van Michel Spekkers, een SP-lid uit Breda die eerder een Wikileaks-kloon voor Breda maakte. Op zijn site maakt hij bekend dat hij zijn taken als commissielid voor de SP in de Brabantse gemeente neerlegt om zich volledig te richten op de lokale versie van Wikileaks. Het is de bedoeling om snel 50 gemeenten aan te sluiten op de site. ‘Open(N)u is landelijk lokaal. In elke gemeente kan 1 ‘wikileak’ worden geopend, over een tijdje ook maximaal een per provincie. Er komt een landelijke box voor zaken die lokaal of provinciaal niet kunnen worden opgelost. Maar er zijn verhalen dat er al wordt gewerkt aan een nationale ‘wikileaks’. Wij wachten dat even af’, legt Spekkers uit. Op dit moment zijn er elf gemeenten actief. Spekkers zegt dat hij binnen drie dagen 5 gigabyte aan informatie ophaalde met Openbreda. ‘Daar zat onder andere informatie bij over mogelijke belangenverstrengeling van een actieve bestuurder’, zegt Spekkers. Ook zijn er veiligheidsrapporten over Bredase scholen opgedoken, die niet bepaald positief zijn.

Continue reading

Share This:

Is de overheid wel te vertrouwen ?

23 november 2010

Uit tientallen geheim gehouden reacties blijkt dat bibliotheken, burgers en zelfs een advocaat intellectueel eigendom vrezen voor de verstrekkende gevolgen van achterkamertjesoverleg over ACTA. De reacties op het handelsverdrag zijn ingestuurd na een internetconsultatie. Een deel daarvan werd al eerder openbaar gemaakt (de neutrale en gematigd positieve reacties), maar een ander deel werd geheim gehouden (de negatieve en kritische reacties). Bigwobber eiste en kreeg openbaarmaking door middel van een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Als een overheid niet volledig transparant wil zijn, een internetconsultatie uitvert en vervolgens slechts de neutrale of positieve reacties openbaart wekt het de schijn belanghebbende te zijn met een eigen agenda. Het lijkt er steeds meer op dat de overheid (in ieder geval zeker in dit dossier) niet langer te vertrouwen is. De overheid waagt zich daarmee op zeer glad ijs, want als het vertrouwen in de overheid definitief verdwijnt, dan is betekent dat de ondergang van de democratiesche rechtsstaat.

Continue reading

Share This:

BVH: politie verbergt kritieke informatie

15 november 2010

De politieorganisatie heeft een vernietigend rapport over de centrale database BVH in een bureaulade gelegd. De verantwoordelijke korpsbeheerders hebben het rapport nooit te zien gekregen. Dat zei Henri Lenferink, korpsbeheerder van het korps Hollands Midden en burgemeester van Leiden, afgelopen zaterdag in EenVandaag, De hoofdcommissarissen moeten volgens Lenferink van het rapport hebben geweten. Ondanks het negatieve rapport ging het project gewoon door. De gekozen software en IT-architectuur was volgens het rapport van erg lage kwaliteit en slecht te onderhouden. Het zou leiden tot toename van de administratieve rompslomp. Een woordvoerder van de Raad van Hoofdcommissarissen heeft gezegd dat de hoofdcommissarissen van het rapport op de hoogte waren. Opstelten bekijkt samen met de korpsbeheerders of BVH moet worden vervangen. Diverse politici, onder wie VVD-politica Jeanine Hennis-Plasschaert, hebben de minister opgeroepen om het systeem niet te gebruiken. De Basisvoorziening Handhaving (BVH) is sinds eind 2009 bij alle 26 politiekorpsen in gebruik voor het melden van incidenten en het maken van processen-verbaal en persoonsdossiers.

Continue reading

Share This:

En weer over de rechtmatigheid van ACTA

13 oktober 2010

Het is nog maar de vraag of de Europese Commissie wegkomt met het in achterkamers onderhandelen over zaken die het gebruik van internet aangaan. Er is twijfel over de rechtmatigheid. D66 eist via vragen in het Europees Parlement opheldering over ACTA nu het ‘een handhavingsverdrag’ blijkt te zijn, terwijl het eerder als handelsverdrag is gekenmerkt. De geheimzinnigheid zou daarmee kunstmatig zijn en daarmee ondemocratisch. Dat is in de ogen van de partij problematisch, omdat een gedeelte over handhaving op internet gaat en dat daarmee eigenlijk alle burgers worden getroffen, die geen inspraak hebben. Ondertussen staat volgens de partij netneutraliteit, de vrijheid van internet en de toegang tot internet ter discussie. Aanleiding is een persconferentie van de Europese Commissie (EC), waarin een ‘bron’ spreekt over een handhavingsverdrag om de inbreuk op intellectueel eigendom tegen te gaan. Dat lijkt haarkloverij, maar is het niet. Een handelsverdrag wordt namelijk in het diepste geheim besproken, omdat het beurskoersen en valuta kan beïnvloeden. Maar in ACTA staat nauwelijks iets over handel en het gaat vooral om de handhaving. Nu ook de EC dit stelt, roept dat de vraag op of het overleg wel in achterkamers had moeten plaatsvinden.

Continue reading

Share This:

Arrestatiebevel Wikileaks-voorman ?

16 augustus 2010

D66 heeft in een spoedprocedure opheldering geëist van de Europese Commissie over druk vanuit de Verenigde Staten om Wikileaks-voorman Julian Assange aan te pakken. Ook wil de partij weten of er plannen zijn om websites te censureren. Aanleiding voor de schriftelijke vragen is de oproep van de Amerikaanse regering aan diverse landen op het indienen van strafklachten tegen Assange of Wikileaks. D66-Europarlementariër Marietje Schaake wil opheldering van zowel de Europese Commissie als de Raad van Ministers van Buitenlandse Zaken en Justitie over de kwestie. Zo moet duidelijk worden welke landen zijn benaderd en of er een gezamenlijk Europees standpunt komt. Ook vraagt ze duidelijkheid of er actie tegen de klokkenluiderssite wordt genomen. Verder wil ze dat de bestuurders kleur bekennen op het gebied van persvrijheid. Ook vraagt ze of Europa maatregelen wil nemen om vrijheid van expressie te beschermen. Daarom verzoekt ze om de garantie dat er geen websites geblokkeerd worden, geen censuur wordt gepleegd en bij ingrijpen alleen volgens de wettelijke regels wordt gehandeld.

Continue reading

Share This:

Tolerantere overheid ?

17 maart 2010

De overheid moet zich 'in al haar onderdelen' toleranter opstellen. Die oproep deed de Nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer in de Tweede Kamer tijdens de presentatie van het jaarverslag over 2009. Brenninkmeijer deed een appel op de overheid om stil te staan bij de vraag hoe in de samenleving wordt omgegaan met conflicten. 'Intolerantie bepaalt meer en meer onze samenleving. De betekenis van incidenten wordt als vanzelfsprekend uitvergroot'. Hij wijst erop dat conflicten en incidenten nu eenmaal bij de samenleving horen. Daarmee moet verstandig worden omgegaan. 'Het heeft weinig zin incidenten uit te vergroten en incidenten op de spits te drijven. Niet nog meer repressie'. Meer relativering is op zijn plaats en elkaar de vraag durven stellen 'wat we over en weer in redelijkheid van elkaar verwachten mogen'. Het aantal klachten dat de ombudsman vorig jaar kreeg, is afgenomen. In 2009 kwamen bijna 21 duizend telefoontjes van burgers en ruim twaalfduizend klachten binnen. Dat is een afname van 6,5 procent ten opzichte van 2008.

Continue reading

Share This:

Bedrijven worstelen met governance, compliance en risk management

26 februari 2010

Bedrijven worstelen wereldwijd met de integrale aanpak van governance, risk en compliance. De ondernemingen hikken niet alleen aan tegen de hoge kosten van een betere afstemming van risicomanagement, wet- en regelgeving, verantwoordelijkheden, en de noodzakelijke organisatorische wijzigingen, maar een meerderheid van de bedrijven is er bovendien niet van overtuigd dat meer integratie leidt tot een betere bedrijfsprestatie. Dit blijkt uit internationaal onderzoek van KPMG onder ruim 500 bestuurders van ondernemingen. Als ondernemingen aandacht besteden aan een betere afstemming, gebeurt dat men name onder druk van de regelgevers. Twee op de drie onderzochte ondernemingen geven aan dat regelgevers een groeiende belangstelling laten zien naar de wijze waarop de bedrijven omgaan met governance, risk en compliance. ‘Iedere onderneming heeft te maken met risico's, verantwoordelijkheden en wet- en regelgeving', zegt Peter Paul Brouwers, partner bij KPMG. ‘Ze hangen niet alleen nauw met elkaar samen, maar bepalen veelal ook het succes van de onderneming. Een betere afstemming en daadwerkelijke integratie in de bedrijfsprocessen leidt dan ook tot een betere bedrijfsvoering. Het beheersen van gedragscodes, wet- en regelgeving en goed risicomanagement blijkt voor veel bedrijven echter steeds lastiger'.

Continue reading

Share This:

Blunderend, onrechtmatig en ongewenst

16 februari 2010

Op zoek naar getuigen van de rellen in Culemborg, blundert het Arnhemse Openbaar Ministerie. Ze wilde gewoon contact leggen met ‘getuigen’ van de rellen in Culemborg. Die hoopte het OM te vinden via de site van de lokale Culemborgse Courant. Molukkers en Marokkanen reageerden heftig onder artikelen over de rellen op de site. ‘Daar zaten wel wat interessante reacties tussen’, zegt het OM. En toen ging het mis… Het wilde van de Courant álle verkeersgegevens van de site tussen 1 en 4 januari, zodat het van iedere indiener de persoonlijke gegevens te zien zou krijgen. Het OM heeft de wettelijke bevoegdheid om zulke gegevens te vorderen, ‘als dat voor het onderzoek nodig is’, zegt Bart Schermer, een jurist gespecialiseerd in privacy. In de wet staat echter dat politie of OM alleen internetgegevens van een beperkt aantal personen mogen opvragen, van mensen waar ze specifiek ‘iets mee willen’ (verdachten of getuigen). De gegevens van duizenden bezoekers opvragen is niet toegestaan volgens de wet. ‘Deze vordering is daarom nogal ondoordacht van het OM’, zegt Schermer. ‘Of misschien was het gewoon luiheid. Het opvragen van deze gegevens is een grote inbreuk op de privacy. Daarom is deze wet met veel extra regels omgeven’. Dat de Culemborger Courant en de provider weigeren internetgegevens door te geven, is volgens Schermer redelijk bijzonder. ‘De meeste organisaties spelen vrij makkelijk gegevens door aan politie of justitie’.

Continue reading

Share This:

Nederland niet voorop met overheid 2.0.

17 december 2009

Onlangs gaf de Australische senator Kate Lundy een speech over Overheid 2.0. (een beetje achterhaalde titel, maar goed…). Ze had het uiteraard over de kansen en de risico's, maar ging vooral in op de nieuwe en belangrijke rol die de overheid in de 21e eeuw te spelen heeft. In de Verenigde Staten zet de regering Obama stappen op dit vlak. In Australië is een Government 2.0 Taskforce aan de slag, de VS heeft o.a. een Open Government Initiative. Nederland ontbeert een aanpak op dat niveau. De veranderingen hebben een technische aanleiding (internet, web 2.0), maar de gevolgen zijn maatschappelijk. En daarom heeft het gevolgen voor de manier van werken van de overheid. Drie kenmerken van web 2.0 zijn cruciaal:

  • Open: transparant, toegankelijk, uitwisseling;
  • Sociaal: netwerken, samenwerking, verbinden;
  • De mens centraal: empoweren, op maat, verantwoordelijkheid.

Daar moet de overheid iets mee. Een paar voorbeelden: de kracht van netwerken werd duidelijk bij de protesten tegen de 1040-urennorm in het onderwijs. Ondanks overleg met belangenorganisaties gingen scholieren massaal de straat op nadat een stakingsoproep via online netwerken was verspreid. De protesten werden online georganiseerd, OCW en (aanvankelijk ook) belangenorganisaties stonden buitenspel. Recente voorbeelden zijn ook de mislukte campagne voor de baarmoederhalskankerprik en de onduidelijkheden rond de griepprik.

Continue reading

Share This:

Op zoek naar de herinnering. Verantwoordingssystemen, content-intensieve organisaties en performance

7 december 2009

In dit boek introduceren wij de content-intensieve organisatie, een organisatie die content-intensieve bedrijfsprocessen uitvoert. Dit zijn bedrijfsprocessen waar de in-, through- en output als content is te benoemen. Content uit zich in documenten en archiefdocumenten. De creatie van deze uitingsvormen van content vindt plaats in (massale) repeterende processen. Wij constateren op basis van praktijkcases dat kwaliteit, context en infrastructuur van content cruciaal zijn voor performance. Vanwege die nauwe band tussen content en performance zijn het managen en coördineren van content essentieel voor iedere content-intensieve organisatie.

Het boek is in een paperback editie beschikbaar, xxiv + 473 blz., genaaid gebrocheerd, 17 x 24 cm., 90 grams HVO papier, glanzend gelamineerde kaft, met stellingen.

Het boek kost € 49,90 (exclusief verzendkosten) en is te bestellen via:

bestelformulier.doc

bestelformulier.odt

Dit boek richt zich op de verantwoordingsfunctie in content-intensieve organisaties en de rol die content (documenten en archiefdocumenten) daarin vervult. Het bevat een weergave van het onderzoek in hoeverre de performance van bedrijfsprocessen binnen dergelijke organisaties, zowel in doel- als in rechtmatigheid, kan worden verbeterd. Dit kan door het optimaliseren van de content value chain, de processen die de kwaliteit van content waarborgen. Het afleggen van verantwoording aan legitieme fora (de overheid, de aandeelhouders, de rechterlijke macht, de maatschappij), ongeacht het moment in de tijd, een belangrijke prestatiedoelstelling is voor content-intensieve organisaties.  Daarvoor is de kwaliteit, de beschikbaarheid en de begrijpelijkheid van content, essentieel. In het boek wordt een model van een verantwoordingssysteem ontwikkeld waarmee de kwaliteit, de context, de beveiliging, de logistiek en het behoud van content kan worden benaderd. Toepassing van het model leidt er toe dat content gebruikt kan worden om de rechtmatigheid van het handelen van content-intensieve organisaties aan te tonen en om de doelmatigheid van de bedrijfsprocessen te verbeteren. Het verantwoordingssysteem uit zich in een model van een metadataschema, de culmnatie van een vergelijkend onderzoek naar de tot op dit moment ontwikkelde metadatamodellen, de metadata horende bij de ‘content value chain’ en de principes die ten grondslag liggen aan het verantwoordingsysteemn: ‘provenance’, ‘context’ en ‘quality’. Met deze studie wordt een stevige basis voor de implementatie van Enterprise Content Management in content-intensieve organisaties gelegd. Daarnaast wordt het voor deze organisaties mogelijk verantwoording af te leggen en compliance (de aantoonbaarheid van het naleven van de bestaande wet- en regelgeving) te realiseren.

Geert-Jan van Bussel

Ferdinand Ector

Continue reading

Share This:

Op zoek naar de herinnering….

Een reeks artikelen over content als driver van performance

3 mei 2007

In 1995 startte ik samen met Ferdinand Ector een onderzoek naar het effect van content op de performance van organisaties. In 2006 beëindigden we onze laatste praktijkcasus en besloten we onze bevindingen in definitieve vorm vast te gaan leggen. Uiteraard zijn een aantal publicaties in de afgelopen jaren voortgevloeid uit dit onderzoek. Enkele artikelen zijn op vbds.nl gepubliceerd, zoals ‘Building the record keeping system’. In dit artikel hebben wij de gist van ons concept vastgelegd. In de reeks artikelen die onder ‘Op zoek naar de herinnering…’ zal verschijnen zullen wij ons concept tot in detail uitwerken en onderbouwen op basis van wetenschappelijke literatuur en uitgevoerde praktijkcasussen. De kern van onze stelling is dat performance van bedrijfsprocessen slechts te bereiken is als twee prestatiedoelstellingen worden gerealiseerd: doelmatigheid en rechtmatigheid. Beide prestatiedoelstellingen representeren zich middels de informatie- en de verantwoordingsfunctie van de informatiehuishouding van een organisatie. Dat laatste wordt de laatste jaren ook ‘compliance’ genoemd. Wij denken dat rechtmatigheid slechts kan worden bereikt indien een verantwoordingssysteem (ook wel ‘record keeping system’ genoemd) binnen de organisatie wordt geïmplementeerd, dat de kwaliteit van de content, gebruikt voor bewijs- en verantwoordingsdoeleinden, garandeert. Dit verantwoordingssysteem richt zich met name op die content die rechtstreeks gebonden is aan de bedrijfsprocessen waarin ze een rol speelt, en de metadata die betekenis geven aan deze content. In ‘Op zoek naar de herinnering…’ wordt aandacht besteed aan ‘organizational memory’ en ‘content auditing’ als middelen om de verantwoordingsfunctie van iedere organisatie te realiseren. In het verantwoordingssysteem worden context, kwaliteit, waardering, behoud en logistiek van content gewaarborgd. In 2007 en 2008 zullen de overige bijdragen aan ‘Op zoek naar de herinnering…’ verschijnen.

Geert-Jan van Bussel
Ferdinand Ector

Continue reading

Share This:

Transparantie

Transparantie
‘De processen van de overheid moeten transparant zijn.’

Dat is een stelling die de laatste jaren sterk aan kracht heeft gewonnen. De ideeën daarachter zijn duidelijkheid. Doorzichtige overheidsprocessen. Duidelijkheid voor de burger. Inzicht in het handelen van de overheidsorganen in het publieke (en uiteraard ook in het niet-zo-publieke) domein. Werken op basis van een één-loket-gedachte. Werken vanuit een interactieve website. Hoe uitdagend dit is, hoe noodzakelijk ook om de burger en zijn overheid als gelijke partijen te kunnen beschouwen: de realisering hiervan is uiterst moeilijk. Dat wordt wel eens gebagatelliseerd: het beeld bestaat immers dat met informatietechnologie alles mogelijk is.

Continue reading

Share This:

Rechtmatigheid van handelen in het geding ?

3 mei 2005

De Nederlandse regering beziet de mogelijkheden om het optreden van
overheden onder het strafrecht te brengen. Sinds geruime tijd kunnen
Nederlandse overheidsorganen niet strafrechterlijk worden vervolgd voor
hun handelen. Uiteraard kan vastgesteld worden dat – in het ergste
geval – er sprake is van ‘onbehoorlijk handelen’ of ‘onbehoorlijk
bestuur. Uiteraard toetst de Algemene Rekenkamer voor de Rijksoverheid
en de Gemeentelijke Rekenkamer voor de gemeentelijke overheid in
hoeverre er sprake is van onrechtmatig en ondoelmatig handelen.
Strafrechterlijke sancties waren (en zijn) evenwel niet mogelijk.
Burgers kunnen uiteraard in bezwaar en beroep, de Nationale Ombudsman
kan worden ingeschakeld, maar de gang naar de rechter is een moeilijke
aangelegenheid als het een overheidsorgaan betreft.

Geert-Jan van Bussel

Continue reading

Share This: