3 februari 2011
Een meerderheid van de Tweede Kamer keert zich tegen de centrale opslag van vingerafdrukken. Het kabinet wil biometrische gegevens van alle Nederlanders verzamelen in een database, maar de VVD, de PvdA en de ChristenUnie hebben hun standpunt van ‘voor’ veranderd in ‘tegen’. De partijen vinden dat aan een database voor vingerafdrukken te veel risico’s kleven voor de privacy van burgers. De SP, D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren waren al tegen. In januari 2009 stemde de Kamer nog in met de nieuwe Paspoortwet. Wie een nieuw paspoort nodig heeft, moet sinds 2009 vingerafdrukken achterlaten. Nu gebeurt het vastleggen van afdrukken op het gemeentehuis, maar het kabinet wil in plaats daarvan een centraal register voor biometrische gegevens aanleggen. Hiermee wil het kabinet onder meer vervalsing voorkomen.
Het plan voor de database was vanaf het begin omstreden. Juristen achten de opslag in strijd met het recht op privacy en met het recht van verdachten om in strafzaken niet te hoeven meewerken aan hun eigen veroordeling. Volgens de voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens, Jacob Kohnstamm, worden alle Nederlanders door de centrale opslag automatisch ‘als potentiële criminelen’ behandeld. De inlichtingendienst AIVD waarschuwde bovendien voor de slechte beveiliging van grote databases. Hackers zouden kunnen inbreken in het vingerafdrukkenregister om identiteitsdiefstal te plegen. De Tweede Kamer is nu ook om. ‘Nederland is koploper in Europa met het plan voor een centrale database, maar wat mij betreft is dat ongewenst’, aldus VVD-Kamerlid Jeanine Hennis-Plasschaert. Nederland is als enige EU-lidstaat voor centrale opslag. De Britse regering heeft haar database vorige maand juist opgedoekt. De PvdA heeft haar standpunt veranderd van ‘ja, tenzij’ in ‘nee, mits’, zegt Kamerlid Pierre Heijnen. De ChristenUnie vreest dat de opslag voor steeds nieuwe doeleinden gebruikt zal worden zonder dat burgers dat bij het afstaan van de vingerafdrukken wisten, aldus Kamerlid Cynthia Ortega-Martijn. Ook PVV en SGP zeggen kritisch tegenover de opslag te staan, maar hebben nog geen definitief standpunt ingenomen. Minister Donner (Binnenlandse Zaken) zegde de Kamer begin december toe geen ‘onomkeerbare stappen’ te zullen zetten tot in maart het rapport iOverheid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid verschijnt. De minister komt met een nieuw voorstel over de database, aldus een woordvoerder. De stichting Privacy First spande een rechtszaak aan tegen de Nederlandse staat over de opslag van vingerafdrukken, maar werd gisteren niet-ontvankelijk verklaard door de rechtbank in Den Haag. Dinsdag kondigde eurocommissaris Viviane Reding (Justitie) aan een onderzoek te beginnen naar de rechtmatigheid van de Nederlandse database. Na eerdere vragen van Sophie in’t Veld hield de Europese Commissie zich nog op de vlakte. ‘Dit is een zeer aangename verrassing’, reageert In ’t Veld nu. Ze trekt een parallel met de omstreden Hongaarse mediawet, waar Brussel zich ook boos over maakt. ‘In beide gevallen zijn lidstaten veel verder gegaan dan de Europese Richtlijn, en heeft de Commissie bevoegdheid om in te grijpen. Doorgaans is de Commissie zeer terughoudend om zich te bemoeien met nationale aangelegenheden op dit terrein. Maar het ziet er naar uit dat het nu ook optreedt als waakhond van grondrechten. Een goede ontwikkeling’, aldus de D66-politica.
