Het principe van netneutraliteit is officieel in de Nederlandse wet vastgelegd. De Eerste Kamer heeft de nieuwe Telecommunicatiewet, waarin netneutraliteit is gewaarborgd, aangenomen. Ook het ‘cookieverbod’ wordt door de Senaat gesteund. De Tweede Kamer stemde vorig jaar al voor de nieuwe Telecommunicatiewet waarin het principe van netneutraliteit werd vastgelegd, maar de Eerste Kamer moest het voorstel nog behandelen.

De wet is zonder stemming aangenomen, waardoor netneutraliteit een wettelijke garantie is. Dat betekent dat internet- en telecomproviders internetdiensten, bijvoorbeeld Skype of WhatsApp, niet apart mogen belasten of belemmeren. Wel wil een meerderheid van de Eerste Kamer een uitzondering op netneutraliteit.

Het gaat om een uitzondering die filteren op eigen verzoek mogelijk maakt. Sommige gebruikers zouden websites willen filteren – bijvoorbeeld uit ideologische of pedagogische motieven – maar zelf niet de technische vaardigheden bezitten om websites te blokkeren, aldus een meerderheid van VVD, CDA, SP, ChristenUnie en SGP. Die uitzondering op de netneutraliteit zou alleen geoorloofd zijn na uitdrukkelijke toestemming van de internetter en alleen als de internetprovider er geen financieel voordeel uithaalt. 

De steun van de Eerste Kamer aan netneutraliteit stond om het gebrek aan een uitzondering allerminst vast. Minister Verhagen zegde toe een uitzondering mogelijk te willen maken, en zal later deze week een brief naar de Eerste Kamer sturen over de mogelijkheden. Na die toezegging schaarde een meerderheid zich achter het wetsvoorstel.

Mogelijk wordt de uitzondering in een nieuw wetsvoorstel vastgelegd. Verhagen waarschuwde echter niet te kunnen garanderen dat dat wetsvoorstel het ook echt gaat halen. De huidige Tweede Kamer stemde namelijk nog tegen een dergelijke uitzondering, hoewel PvdA aanvankelijk per ongeluk instemde. Stemfouten kunnen niet ongedaan worden gemaakt, waardoor er een reparatiewet nodig was. Die reparatiewet is, in tegenstelling tot de telecomwet, nog niet door de Eerste Kamer goedgekeurd. Of dat gebeurt, hangt af van de tevredenheid van de partijen met de brief van Verhagen. Haalt de reparatiewet het niet, dan blijft de uitzondering op netneutraliteit bestaan. Op 15 mei wordt duidelijk of de reparatiewet wordt goedgekeurd.

Nederland is na Chili nu het tweede land ter wereld dat netneutraliteit wettelijk heeft vastgelegd. Eurocommissaris Neelie Kroes zei de netneutraliteitregels eerder ‘voorbarig’ te vinden, omdat er nog geen Europese concensus was. Verhagen noemde de Nederlandse situatie echter ‘uniek’, omdat een bedrijf – KPN – daadwerkelijk op het punt stond om diensten te blokkeren. De nieuwe wetgeving heeft geen gevolgen voor het blokkeren van websites door de rechtbank: er is een uitzondering gemaakt voor gerechtelijke bevelen. De Pirate Bay-blokkade zal dus niet als gevolg van de nieuwe telecomwet ongedaan worden gemaakt.