Category Archives: Digital Culture

‘Is Internet changing our brains ?’

In mijn vorige post besprak ik kort een boek van Nicholas Carr, te weten The Big Switch, dat enthousiasmerende, maar ook wat vreemde boek over de ontwikkeling van de licentiegerichte IT naar een dienstverlenende IT. Naar de aanbieding van diensten als ‘utilities’, die dankzij de ‘World Wide Computer’ op ‘kostenvriendelijke’ manier aan consumenten worden aangeboden. Een boek over ‘cloud computing’, dat door Carr echter niet als zodanig is bedoeld. In deze post wil ik wat verder ingaan op een ander provocatief, interessant en enthousiasmerend boek van Carr, namelijk The Shallows. What the Internet is doing to our Brains (New York, Londen 2010). Ofwel: worden we dom door het gebruik van Internet ? Veranderen onze hersens dusdanig dat ze oude, vertrouwde taken niet goed meer kunnen uitvoeren ?

Carr’s boek begint melodramatisch met de smeekbeden van de supercomputer HAL in 2001: A Space Odyssey. De machine wordt buiten werking gesteld en zijn draden losgetrokken. ‘My mind is going’, zo zegt HAL. ‘I can feel it’. Carr vindt dit een heel toepasselijke analogie: het menselijke brein lijkt op deze fictieve computer. ‘I can feel it too’, zo schrijft hij. ‘Over the last few years, I’ve had an uncomfortable sense that someone, or something, has been tinkering with my brain, remapping the neural circuitry, reprogramming the memory’ (blz. 5). Carr stelt dat we onszelf saboteren, door de onze mogelijkheden voor langdurige aandacht in te wisselen voor de dynamische oppervlakkigheid van het Internet. Zoals Carr voor het eerst waarnam in zijn zeer bediscussieerd artikel in The Atlantic, ‘Is Google Making Us Stupid ?‘, het participeren in de online wereld heeft het (in ieder geval voor hem) steeds moeilijker gemaakt om zich bezig te houden met moeilijke teksten en complexe ideeën. ‘Once I was a scuba diver in a sea of words’, zo schrijft hij in zijn zeer verzorgde, welsprekende stijl. ‘Now I zip along the surface like a guy on a Jet Ski’ (blz. 7). Carr beklaagt zich over zijn afnemende concentratievermogen, maar is eerlijk genoeg om het nut van het Internet te erkennen. Immers, het Internet voorziet ons van toegang tot een bijna oneindige hoeveelheid data. We worden beperkt tot een oneindige intellectuele oppervlakkigheid, zonder diepgang.

Continue reading

Share This:

The Information Society: Transformations

Een film van het Aspen Institute for Humanistic Studies, met Marc Porat als executive producer en schrijver. De film is gebaseerd op zijn PhD dissertatie, The Information Economy (Stanford, 1976). Volgens de inleiding poneerde hij daarin: ‘a macroeconomic model showing that an emerging “information sector” comprised of knowledge workers and information technology would become the dominant driver of the U.S. economy and workforce.’

Het is een ‘journey into memory lane’. Ik herinner me dat ik de VHS band hiervan ooit gehad heb. Met het verdwijnen van mijn VHS speler is ook de film uiteindelijk ooit verloren gegaan. Des te beter dat we deze film kunnen zien op YouTube, daar geplaatst door de regisseur David Hoffman. Het is een bijzondere film, waarin Porat als visionair de ‘dawn of the computer age’ voorspelde. Het is intrigerend dat er toen al zorgen waren over de problemen met privacy, desinformatie en informatie overload, problemen die vandaag de dag nog steeds niet zijn opgelost. Integendeel!

Ondanks het feit dat het jargon wat anders is geworden en het bewustzijn wat meer is ingedaald nu we midden in de ‘computer age’ zitten, is het nog steeds de moeite waard om dit mooie staaltje van futurisme te bekijken. Het duurt ongeveer een uur, maar het is meer dan de moeite waard en het roept nog steeds vele vragen op. Gebaseerd op wat bekend was eind jaren ’70, weet de film met overtuiging de toekomst te voorspellen. Dat wij nu kunnen zeggen dat de film het grotendeels bij het rechte eind had, is een brevet van vermogen van Porat. De film is ook gearchiveerd.

Share This:

Network Society

In onze maatschappij van vandaag zien we een enorme verandering optreden door de altijd aanwezige hyper-connectiviteit, mogelijk gemaakt door de huidige ‘smart’ informatietechnologie. Deze enorme connectiviteit heeft grote gevolgen voor technologie en economie alsmede voor cultuur, sociale instituties, religie en welbevinden. Het leidt tot een nieuwe organisatie van sociale structuren. Deze ontwikkeling wordt veel aangeduid met het concept van de netwerkmaatschappij.

Een netwerkmaatschappij kan omschreven worden als ‘a society whose social structure is made up of networks powered by micro-electronics-based information and communications technologies.’ Dat is zoals een van de voornaamste theoretici van het concept het omschrijft: Manuel Castells, The Rise of the Network Society (Oxford, 2000), p. 17. Castells toont in zijn boek aan dat er altijd sociale netwerken geweest zijn, maar dat ze fundamenteel veranderen door het gebruik van ICTs aangezien deze helpen ‘to create and sustain far-flung networks in which new kinds of social relationships are created.’

Castells noemt de netwerkmaatschappij ook een ‘informationele samenleving’, een samenleving waarin de sociale structuur bepaald en gevormd wordt door informationele processen in netwerken. Mensen raken innig verweven met netwerken die er voor hen toe doen en vergeten alle ‘contacten’ die er voor hen (om wat voor reden dan ook) niet toe doen. Het leidt tot blikvernauwing, informatiebubbels en intolerantie. Het leidt ook tot een nieuwe sociaal-economische strijd: niet zozeer over uitbuiting (hoewel dat ook en misschien nog wel meer plaatsvindt), maar vooral over economische overbodigheid. Het risico om economisch overbodig te worden leidt voor grote delen van onze bevolking een voortdurende bron van onzekerheid. In elk netwerk moet iedereen voortdurend laten zien dat ze er nog bijhoren én van meerwaarde zijn. Mensen worden onderweg achtergelaten. De netwerkmaatschappij kan ook tot een egocentrische (wellicht zelfs egoistische) samenleving worden.

Onderstaande video laat in het bestek van een half uur zien wat die netwerkmaatschappij inhoudt, kijkend vanuit de positieve kant. De negatieve aspecten worden onderbelicht. Wel de moeite waard om te bekijken, zeker ook omdat het maatschappelijke vragen oproept die door ons nog veel te weinig worden gesteld

Share This:

Digits, Connecting to the future

Derek Muller begeleidt ons naar het fysieke hart van het Internet, beschrijft de allereerste boodschap verzonden door Leonard Kleinrock, en laat zien hoe ‘Internet co-creators’ Vint Cerf en Bob Kahn een taal ontwierpen die het Internet zoals we dat kennen mogelijk maakte. Een video uit 2016, ongeveer 50 minuten. Een interessant overzicht. Wel heel Amerikaans, Europese ‘grootheden’ als Berners Lee en Davies ontbreken. Net alsof die geen enkele rol hebben gespeeld.

Share This:

AI is not good or bad, nor is it neutral, TEDx van Lokke Moerel

In een TEDx in Amsterdam ging prof.dr. Lokke Moerel, hoogleraar Global ICT Law aan de Universiteit van Tilburg, in op de positieve en negatieve aspecten van kunstmatige intelligentie. Ze gaat uitgebreid in op de grote impact die kunstmatige intelligentie heeft op de ontwikkeling van (en het bewustzijn aangaande) menselijke vooronderstellingen. Want kuntmatige intelligentie kan die vooroordelen ten goed en ten kwade tot uitdrukking brengen. Het is immers niet neutraal. De kwaliteit van de data die door de algoritmes wordt geanalyseerd is sterk bepalend voor wat die ‘intelligentie’ kan doen. Lokke Moerel behoort tot de belangrijkste privacy advocaten ter wereld. Ze is onderdeel van het privacy en cybersecurity team van het Amerikaanse advocatenkantoor Morrison & Foerster. De Ted-talk hieronder schetst in tien minuten de essenties van het feit dat AI niet neutraal is.

Share This:

The Blockchain and Us

Ga een half uur lang zitten en luister kijk naar deze documentaire uit 2017. Het vertelt over de transformerende kracht van de Blockchain. De intro op de site van het project vertelt het als volgt: ‘Economist and filmmaker Manuel Stagars portrays this exciting technology in interviews with software developers, cryptologists, researchers, entrepreneurs, consultants, VCs, authors, politicians, and futurists from the United States, Canada, Switzerland, the UK, and Australia. How can the blockchain benefit the economies of nations? How will it change society? What does this mean for each of us? The Blockchain and Us is no explainer video of the technology. It gives a view on the topic, makes it accessible and starts a conversation about its potential wider implications in a non-technical way. The film deliberately poses more questions than it answers’.

Share This:

Lost Forever: The art of film preservation

Een korte documentaire (van ongeveer een half uur) over de ins en outs van het preserveren van films. Interessante documentaire van Gravitas Docufilms uit 2011. Zeer de moeite waard!

Share This:

History of Virtual Reality

Virtual Reality is hot! Nu de smartphone een centrale rol gaat spelen in virtual reality scenario’s is het interessant eens te zien hoe de geschiedenis (hoe kort ook) van dat fenomeen er uit ziet. Een korte documentaire die dat verleden uit de doeken doet.

Share This:

The Second Machine Age

In de afgelopen jaren hebben computers geleerd om ziekten te herkennen, auto’s automatisch te besturen, proza te schrijven en Jeopardy te winnen. Deze ontwikkelingen hebben voor ongekende economische mogelijkheden gezorgd, maar tegelijkertijd heeft het ervoor gezorgd dat het gemiddelde inkomen gestagneerd is en is het deel van de bevolking met werk gedaald. Erik Brynjolfsson en Andrew McAfee maken de technologische krachten die deze heruitvinding van onze economie veroorzaken duidelijk en geven aan hoe dit mogelijkerwijze onze welvaart kan verhogen. Zij stellen dat mensen ‘must learn to race with machines’.Ze identificeren de beste strategieën om dat te doen, zoals ‘honing the ability to mix and match different technological resources and designing new collaborations that pair brute processing power with human ingenuity’. In deze video, gemaakt van een duo-presentatie bij Google, gaan ze in op dit thema en beantwoorden ze in een Q&A vragen van aanwezigen. Het is een intrigerend thema. De enorme opmars van de ‘intelligente’ machines gaat een enorme impact hebben op onze maatschappij, en als een ding duidelijk is, is dat we daarop op geen enkele wijze voorbereid zijn….

Brynjolfsson en MacAfee’s boek, The Second Machine Age, is een inherent optimistisch boek, dat echter van ons een radicale verandering in denken verwacht over technologische, maatschappelijke en economische vooruitgang. Voor het boek klik hier.

Share This:

Infographic: A history of learning (and mobile technology)

Een infographic waarin de ontwikkeling van educatieve technologie gedurende de geschiedenis uit de doeken wordt gedaan. Met grote sprongen gauw thuis, maar dat is uiteraard een karaktertrek van een infographic. Deze visualisatie is er vooral op gericht te laten zien hoe technologie (en vooral mobiele technologie) een rol speelt in de mogelijkheden van mensen om informatie te verwerken en te leren. Een interessante weergave, waar nog heel veel meer over te zeggen is!
 
a-history-of-learning-a-history-of-mobile-technology_5272657169188_w1500

Share This:

Disembodying the past to preserve it

Een video van de presentatie van Digital Media Strategist Sarah Werner tijdens de conferentie Digital Preservation 2013 over de ‘mutual concerns of digitizing and preserving cultural heritage’. Een interessant verhaal met heldere en veelzeggende voorbeelden. Een transcriptie van haar verhaal is te lezen (in een onopgemaakt tekstbestand) via de site van de Library of Congress, hier.
 

Share This:

Evgeny Morozov: The End of Cyber Utopia

Euforie over de revolutionaire effecten van Internet is de afgelopen twee jaar met de steeds toenemende berichten over surveillance en verdwijnen van privacy door overheden en bedrijven wat afgenomen. Desalniettemin verschijnen er nog steeds een enorme hoeveelheid publicaties over de enorme potentie van internet in het oplossen an sociale en maatschappelijke problemen. Evgeny Morozov is een van de criticasters van deze euforie en heeft daarover veel geschreven.
Deze VPRO documentaire van Tegenlicht laat Morozov zien in zijn strijd tegen het cyber utopisme. Omringd door grote videoschermen wordt Morozov gebombardeerd met allerlei fragmenten, gedachten en situaties waarop hij vervolgens zijn kritieken, gedachten en dilemma’s loslaat. Een documentaire uit 2012 in een Engelse versie met een fraai Nederlands Engels sprekende commentator van VPRO’s ‘Backlight’!

 

Deze video op YouTube is verdwenen. De Engelstalige versie waarnaar werd verwezen in bovenstaande tekst is niet meer toegankelijk in Nederland. Ik verwijs hier naar de site van de VPRO waarop deze documentaire nog te zien is. Deze video staat wat verder op de pagina, dus scroll even door. Er is op deze pagina ook een video te vinden over de TED talk van Morozov uit 2009, waarin hij zijn internetkritiek ook toelicht.

Video Het einde van het Cyber Utopia

Ik heb tevens een video van Morozov opgenomen van Tegenlicht Talks, waarbij hij zijn standpunten wat verder uitwerkt op basis van de Snowden-onthullingen (2014).

Ik heb tevens een video opgenomen van een speech van Morozow als Yahoo fellow op Georgetown University, waar hij verder ingaat op de wijze waarop het internet niet alleen burgers kan stimuleren om bij te dragen aan de maatschappij maar hun participatie ook kan beperken. Het gaat over de mogelijkheden van het internet om gebruiktt worden ter bevordering als voor belemmering.

Share This:

The distortion of sound

“The last two decades have seen a striking decline in the quality of sound and listening experience. Compressed music, MP3s and streaming, have diminished the quality and flattened the emotion. Marketing gimmicks and convenience now take the place of excellence. The Distortion of Sound is an eye-opening exposé of the current state of sound starring Linkin Park, Slash, Quincy Jones and more. This documentary will open your ears and inspire you to reach for richer, more soul-stirring musical experiences”. Wat doen al die ontwikkelingen als compressie en streaming eigenlijk met het geluid?
 

Share This:

The Internet’s Own Boy: The Story of Aaron Swartz

Dit is een Amerikaanse documentaire uit 2014, geschreven, geregisseerd en geproduceerd door Brian Knappenberger. ‘The film follows the story of programming prodigy and information activist Aaron Swartz. From Swartz’s help in the development of the basic internet protocol RSS to his co-founding of Reddit, his fingerprints are all over the internet. But it was Swartz’s groundbreaking work in social justice and political organizing combined with his aggressive approach to information access that ensnared him in a two-year legal nightmare. It was a battle that ended with the taking of his own life at the age of 26. Aaron’s story touched a nerve with people far beyond the online communities in which he was a celebrity. This film is a personal story about what we lose when we are tone deaf about technology and its relationship to our civil liberties’.

Share This:

A Brief Look at Texting and the Internet in Film

Digitale communicatie kan de nachtmerrie zijn van een filmer: iedereen is continue verbonden met internet en sociale media en actie en reactie vinden steeds vaker plaats op het scherm en niet meer altijd tussen twee personen zelf. Er is nog steeds geen goede manier gevonden om dat op te lossen. ‘Depictions of the internet on film are often fairly hokey, and cutting to a text message on a phone only serves to slow down the action. So what’s a director to do?’
Tony Zhou laat zien hoe filmmakers langzamerhand betere manieren beginnen te vinden om tekstberichten en het internet beter in beeld te brengen. Sherlock zou best wel eens een acceptabele oplossing hebben gebruikt voor tekstberichten, maar het web ‘is still anyone’s game’.

 

Share This: