Een video over hoe Jeff Bezos een van de grootste en invloedrijkste economische krachten in de wereld opbouwde – en de maatschappelijke kosten daarvan.
Jeff Bezos is niet alleen de rijkste man ter wereld, hij heeft een bedrijf opgebouwd dat zonder precedent is in de wereld van het Amerikaanse kapitalisme. Terwijl politici wereldwijd nadenken hoe de wereldwijde impact van Amazon in te perken, wordt in deze documentaire onderzocht hoe hij Amazon maakte tot wat het nu is.
Zeer de moeite waard, als je ongeveer twee uur ter beschikking hebt!
Een documentaire die onderzoekt hoe Artificial Intelligence het leven zoals we dat kennen aanzienlijk aan het veranderen is.: van banen, privacy en een groeiende rivaliteit tussen de Verenigde Staten en China. In deze documentaire worden de beloften en bedreigingen van Artificial Intelligence an automatisering onderzocht, waardoor een nieuwe industriële revolutie ontstaat die onze wereld zal hervormen en die (in het ergste geval) een surveillance maatschappij zal doen ontstaan. Het is een interessante film, maar ook een waar je niet echt vrolijk van wordt. Het is een hele zit (bijna 2 uur), maar het is wel de moeite waard om te kijken.
Deepfake is een samentrekking van ‘deep learning’ en ‘fake’. Het is een techniek voor het samenstellen van menselijke beelden op basis van kunstmatige intelligentie en is met behulp van online software door oedere leek te realiseren. Het wordt gebruikt om bestaande afbeeldingen en video te combineren en over elkaar te zetten. De benaming “deepfake” ontstond in 2017. Deepfakes werden al gebruikt om pornografische video’s te maken van bekendheden, maar ze kunnen ook gebruikt worden om nepnieuws te maken, wat bijvoorbeel bij verkiezingscampagnes uiterst schadelijke en onwenselijke effecten kan hebben.
BBC Click maakte in 2018 een korte documentaire over de deepfake, die ik hieronder laat volgen.
In OD van november 2019 publiceerde ik een reactie-column op de column van Daan van Beek aangaande het ‘data lake’. Ik noemde deze reactie Een dure les!, omdat, zoals zo vaak bij dit soort nieuwe technologie, organisaties, bang om achter te blijven, met beide voeten vooruit erin springen om er achteraf achter te komen dat dat misschien toch niet zo handig was. Ondertussen is er een hele hoop geld in gestopt, maar is er wel heel veel ‘geleerd’. Tenminste dat mag gehoopt worden. Het bijgaande bestand bevat zowel de column van Daan van Beek als mijn reactie daarop.
Citatie: G.J. van Bussel, ‘Een dure les!’, OD, november 2019, nr. 7, blz. 7.
Jim Al-Khalili, hoogleraar in de theoretische natuurkunde aan de University of Surrey, gaat in deze twee video’s in op een van de meest perplexe wetenschappelijke theorie ooit geconstrueerd: quantum physics.
“The story of quantum physics starts at the beginning of the 20th century with scientists trying to better understand how light bulbs work. This simple question soon led scientists deep into the hidden workings of matter, into the sub-atomic building blocks of the world around us. Here they discovered phenomena unlike any encountered before – a realm where things can be in many places at once, where chance and probability call the shots and where reality appears to only truly exist when we observe it.”
Albert Einstein haatte het idee dat de natuur, op het meest basale niveau, gebaseerd is op toeval. In de jaren ’30 dacht Einstein een cruciaal probleem in quantum physics te hebben ontdekt, maar totdat het werd getest in de jaren ’60 werd dat niet serieus genomen.
“Professor Al-Khalili repeats this critical experiment, posing the question does reality really exist, or do we conjure it into existence by the act of observation?”
Twee video’s, ieder ongeveer een uur lang. Ze zijn lang, vergen de aandacht (het is complex), maar zijn zeer de moeite waard. Iets voor een lange, koude avond!
In China zorgen de technologische ontwikkelingen er voor dat surveillance-technologie steeds geavanceerder wordt. De meest triviale acties van een burger (of zelfs, etniciteit) kunnen grote gevolgen hebben voor hun vrijheid.
Gezichtsherkenning, beveiligingscamera’s en mobiele apps houden iedere actie van een burger in de gaten en gebruiken deze acties om een sociale ‘score’ te berekenen gebaseerd op reeds vastgelegde data over hun gedrag. Criminele, academische en medische dossiers, maar ook aankopen in een supermarkt, worden meegenomen in de bepaling van je status. Het kopen van alcohol brengt je score naar beneden, het kopen van luiers verhoogt die score juist.
“Yet injustices appear prevalent. Investigative journalist Liu Hu has found himself labelled ‘dishonest’ and his rights restricted for no apparent legitimate reason. It began after he exposed a corrupt politician. “There are a lot of people who are on the blacklist wrongly”, he says, “but they can’t get off it”.
Wat zijn de motivaties achter deze sociale score? Los van op ras of etniciteit gebaseerde profielen en los van onterechte en onrechtmatige ‘blacklisting’? Het is zonder twijfel de voortzetting van de strikte totalitaire politiek waarin de Chinese staat altijd uitgeblonken heeft, in een nieuw, nog moeilijker te vermijden jasje dan voorheen.
Een verontrustende film. Het gebeurt in China. Maar wie zegt dat eenzelfde surveillance niet plaatsvindt in Europa? Nederland?
Een hoogst verontrustende film over de negatieve effecten van kunstmatige intelligentie. Een interessante film, dat wel. Deze documentaire gaat in op de race om AI te perfectioneren. Onderzoekers geloven dat een singulariteit zal worden bereikt over niet al te lange tijd. Dat betekent dat een machine zal ontstaan die menselijke controle zal kunnen ontlopen, wat grote consequenties kan hebben voor de menselijke beschaving.
Maar zo heet als de soep hier wordt opgediend? Dat is wel erg overdreven.
AI is nog lang niet zover dat het menselijke brein kan worden vervangen. Iets begrijpen in context bijvoorbeeld is nog niet mogelijk. Er is nog een hele weg te gaan en singulariteit zal nog een hele tijd uitblijven. Maar dat er zowel positieve als negatieve kanten aan AI zitten, zal niemand ontkennen. Vandaar ook dat het ontstaan van een AI ethiek van groot belang is.
De drie wetten van Isaac Asimov voor de robotica zijn niet waterdicht, maar zouden een goed begin zijn:
Eerste Wet
Een robot mag een mens geen letsel toebrengen of door niet te handelen toestaan dat een mens letsel oploopt.
Tweede Wet
Een robot moet de bevelen uitvoeren die hem door mensen gegeven worden, behalve als die opdrachten in strijd zijn met de Eerste Wet.
Derde Wet
Een robot moet zijn eigen bestaan beschermen, voor zover die bescherming niet in strijd is met de Eerste of Tweede Wet.
Adaptaties van deze drie wetten laten de essentie van de Eerste Wet weg, iets wat de problemen kan veroorzaken die in de film aan de orde worden gesteld.
“Are we facing a golden digital age or will robots soon run the world?”
Het is nodig om ethische standaarden te formuleren voor de omgang met kunstmatige intelligentie en de vraag te beantwoorden wat ons mensen uniek maakt.
“Mankind is still decades away from self-learning machines that are as intelligent as humans. But already today, chatbots, robots, digital assistants and other artificially intelligent entities exist that can emulate certain human abilities”.
Wetenschappers en AI experts zijn met elkaar in overeenstemming dat het een race tegen de tijd is. We hebben ethische standaarden nodig voordat de technologie ons inhaalt.
De risico’s zijn groot. Professor Jürgen Schmidhuber voorspelt dat AI robotfabrieken in de ruimte kan exploiteren, de Zweeds-Amerikaanse natuurkundige Max Tegmark waarschuwt voor een totalitaire AI surveillance staat (die in China aan het ontstaan is) en de filosoof Thomas Metzinger voorspelt een dodelijke AI wapenwedloop. Maar Metzinger gelooft ook dat Europa (in het bijzonder) een pioniersrol kan spelen aan het begin van de AI-era: het maken van een bindende internationale “code of ethics”.
Deze video gaat over de ethische kant van de technologie, niet zozeer over het kunnen, maar vooral over het willen. Zeer de moeite waard!
De meeste mensen vandaag de dag profiteren op de een of andere manier van kunstmatige intelligentie. Van internet browsing, smart phone apps tot functionaliteiten in nieuwe auto’s: de technologie wordt steeds meer als gemak ervaren in de dagelijkse praktijk.
‘Because the evolution of self-learning technologies continues to advance at such a rapid pace, it can be difficult to assess where it’s ultimately going and the extent to which it could alter our lives in the process’.
De video geeft een levendig en informatief beeld van de mogelijkheden van deze technologie.
De toon van de video is er een van positiviteit: het legt de nadruk op het onderscheiden van de hype van realiteit. ‘The filmmakers outline the inner building blocks of artificial intelligence, and demonstrate how the technology reads, interprets and expands upon data. Most of the film’s running time is devoted to showcasing how AI can benefit the future of mankind in areas as diverse as agriculture, medical care and travel.’
De video is niet blind voor de mogelijke problemen, maar wat meer aandacht voor privacy en ethiek had niet misstaan. Desalniettemin: het geeft een goed beeld van wat kan en wat uiteindelijk mogelijk is (voor zover we dat nu weten).
Een film over de opkomst van kunstmatige intelligentie, de wijze waarop het in onze wereld opduikt, de voor- en nadelen en dat alles op basis van een van de gidslanden op dit vlak: Canada!
Een zeer relevante vraag: wat is kennis eigenlijk nog als we alles hebben gedataficeerd ? Bestaat het nog ? Of is het een misvatting te denken dat data, informatie en kennis hetzelfde zijn en met een druk op de knop uit Big Data kan worden gepresenteerd ?
Het is een misvatting. En volgens Timandra Harkness is het een gevaarlijke misvatting, zoals blijkt uit de introductie bij de film:
“In the internet age, all human knowledge is only three clicks away – can that be true ? Is knowledge no more than information, or data ? What does it mean to know something, or somebody ? Can a machine know you better than you know yourself ?”
“The reduction of human knowledge, expertise, experience and understanding to stores of data is a fundamental and dangerous mistake”.
“Meaning, reasoning and understanding are not commodities but verbs. To fully benefit from the proliferation of information in the Big Data age, we must restore the human mind to the act of knowing”.
Timandra Harkness presenteert de BBC Radio 4 serie, FutureProofing, en documentaires zoals “Data, Data Everywhere”, “Personality Politics & The Singularity”. Ze is Visiting Fellow (Knowledge Exchange) in Big Data, Information Rights and Public Engagement bij het Centre for Information Rights van de Universiteit van Winchester. In 2016 publiceerde zij het boek Big Data: does size matter?
Opgenomen in januari 2019, tijdens de Superweek, een bijeenkomst van digitaal analisten, wetenschappers, denkers en marketeers.
Een inspirerende maar ook verontrustende video over Big Data analyse en de verschillende paradoxen die hierdoor ontstaan. Zoals het feit dat staten volledige surveillance willen reageren op basis van dat zonder enige transparantie (denk aan China), maar dat ICT-bedrijven die analyses uitvoeren (terecht, overigens) aan allerlei beperkingen worden onderworpen.
Maar ook de paradox dat meer data niet betekent dat de uitkomsten beter worden. ‘It can be. If all that data is leading to Analysis Paralysis … or if it leads to falling in love with data analysis itself and forgetting real business outcomes (the reason why you got money for funding the collection of all that data). If no one is using this mountain of data for solving problems, then it’s better that the data not be collected at all’.
Moeten we steeds doorgaan met het verzamelen van data?
Datakwaliteit wordt steeds belangrijker. En hoewel in business analytics de kwaliteit van data over het algemeen redelijk is (niet optimaal, dat is het nooit geweest), is het in web analytics uitermate slecht.
En uiteindelijk is data net zo goed als degene die de data interpreteert. Datakwaliteit alleen zegt niet zo heel veel als de interpretatie hapert, bij de mens of bij het algoritme.
Wat absoluut nodig is, is een nieuw digitaal sociaal contract gebaseerd op wederzijdse transparantie tussen staten en hun burgers.
Genoeg voer om over na te denken en verplichte kost voor ieder data scientist.
Geen bedrijf dat meer data verzameld en opslaat dan Amazon, voorheen alleen maar een online boekverkoper. Jeff Bezos, de baas van het bedrijf, is een van de rijkste mannen ter wereld geworden. Elke tweede euro in online handel wordt besteed bij Amazon.
Over Amazon, dataverzameling en wat het bedrijf daarmee kan doen: daar gaat deze video over. Het is een documentaire van DW Documentary. Zie hier hoe de documentaire wordt geïntroduceerd:
‘Is the IT giant, with its unabated growth, about to turn our economic system upside down? Amazon is a machine that can simultaneously observe, compare and analyze more than 300 million people worldwide. The company is not just a marketplace, market supervisor and provider of more and more services and consumer items – it also controls all the data streams in this market and uses them to its own benefit. Who suspects that a single click on an Amazon page will forward information to the company that fills a printed DIN-A-4 page? A conversation with Alexa, watching a streaming offer on Amazon-Prime, ordering vegetables via Amazon-Fresh – all this put together creates a whole library of information about every customer. The group collects everything – it just won’t reveal what conclusions it draws from it. What would be possible if data from other, new business areas were added? In the USA, Amazon is also active in the health and insurance sectors, and police officers are using its facial recognition software to search for wanted persons’.
Deze documentaire van mei 2019 is dan ook een ‘must see’!
Een documentaire van DW Documentary over Artificial Intelligence en algoritmes, van 2019.
De film wordt als volgt geïntroduceerd:
‘Developments in artificial intelligence (AI) are leading to fundamental changes in the way we live. Algorithms can already detect Parkinson’s disease and cancer, and control both cars and aircraft. How will AI change our society in the future? This documentary journeys to the hot spots of AI research in Europe, the USA and China, and looks at the revolutionary developments which are currently taking place’.
‘The rapid growth of AI offers many opportunities, but also many dangers. AI can be used to create sound and video recordings which will make it more and more difficult to distinguish between fact and fiction. It will make the world of work more efficient and many professions superfluous. Algorithms can decide whether to grant loans, who is an insurance risk, and how good employees are’.
‘But there is a huge problem: humans can no longer comprehend how algorithms arrive at their decisions. And another big problem is AI’s capacity for widespread surveillance. The Chinese city of Rongcheng is already using an AI-supported ‘social credit system’ to monitor and assess its citizens. Does AI pose a danger to our personal freedoms or democracy? Which decisions can we leave to the algorithms – and which do we want to? And what are AI’s social implications?’
Het is een film van Tilman Wolff en Ranga Yogeshwar, ongeveer drie kwartier. De moeite meer dan waard!
Hij is natuurkundige, een van de grondleggers van de ‘string field theory’ (een formeel onderdeel van de snaartheorie waarin het verband met de Kwantum theorie wordt gelegd) en vooral in Amerika en Engeland een gekend pleitbezorger van de natuurwetenschappen, vooral op televisie (BBC, Science Channel). Michio Kaku is geen ‘kleine jongen’ en hij durft ook buiten gebaande paden te treden (misschien wel juist daarom). We hebben al eerder video’s met hem gepubliceerd (zie hier, hier, hier en hier). Voor zijn website zie hier.
Kaku, hoogleraar aan het City College of New York, schreef vele boeken over ‘natuurkunde als science fiction’. Internationaal geldt de zoon van Japanse immigranten als pionier in het denken over ons toekomstige bestaan op deze planeet, en wellicht ook daar voorbij. Als techno-optimist schetst hij de eindeloze mogelijkheden van de wetenschap, en de boodschap van een utopische hi-tech toekomst.
In juni 2019 deed hij een drie kwartier durend interview met Tariq Qureishy, de directeur van Mad Talks, over zijn ideeën over de toekomst, robotics en de absolute angel voor de wetenschap: de Junior High School. De moeite waard om te luisteren.
Derek Muller begeleidt ons naar het fysieke hart van het Internet, beschrijft de allereerste boodschap verzonden door Leonard Kleinrock, en laat zien hoe ‘Internet co-creators’ Vint Cerf en Bob Kahn een taal ontwierpen die het Internet zoals we dat kennen mogelijk maakte. Een video uit 2016, ongeveer 50 minuten. Een interessant overzicht. Wel heel Amerikaans, Europese ‘grootheden’ als Berners Lee en Davies ontbreken. Net alsof die geen enkele rol hebben gespeeld.
De transformatie naar een digitale wereld, waar we allemaal mee te maken hebben, heeft mij uiteraard ingrijpend beïnvloed, zowel privé als zakelijk. Het is de grootste (en meest langdurige) overgang waar ik in mijn leven mee ben (en wordt) geconfronteerd. Opgegroeid in een tijd waarin de computer geen rol speelde leven we nu in een wereld waarin die computer (in welke vorm dan ook) niet meer weg te denken is. Dat betekent accepteren, aanpassen en vooral: laten gebeuren!
Ik herinner me goed dat tot veertig jaar geleden mijn voornaamste hulpmiddelen om een stuk als dit te schrijven een schrijfblok, een vulpen en een typemachine waren. Eind jaren 70 veranderde dat snel. Ik begon te experimenteren met de computers van toen: de Sinclair ZX Spectrum en de Commodore 64. In de jaren daarna werd ik steeds digitaler, al ging dat – ondanks (of misschien wel: dankzij) mijn geëxperimenteer – wel met kleine stapjes. De komst van de desktopcomputer, internet, de mobiele telefoon en de tablet hebben mij grotendeels ‘digitaal’ gemaakt. De komst van onbeperkte opslag (later: in de cloud) en online communicatie hebben dat alleen maar versterkt.
In de OD van mei 2019 schreef ik een stuk over de kantelpunten in mijn werkend leven (en uiteraard ook deels in mijn persoonlijk leven). Ik heb ‘mijn vak’ in de loop der jaren aanzienlijk zien veranderen en dat heeft uiteraard zijn consequenties gehad op mijn beslissingen en mijn activiteiten. Daarover gaat dit verhaal.
G.J. van Bussel, ‘Digitale transformatie en persoonlijke kantelpunten’, OD, nr. 4, mei 2019, blz. 30-32.
“The Deep Web” is een film, geregisseerd door Alex Winter, ‘chronicling events surrounding Silk Road, bitcoin and politics of the dark web’. Een lange film (plm. 2 uur!) over vooral de digitale zwarte markt Silk Road, vooral bekend als de illegale marktplaats voor de verkoop van drugs. Het gaat in op het ‘Dark Web’, en de wijze waarop Silk Road werd geïnfiltreerd en tot een eide gebracht.
Duizenden kilometers verwijderd van Silicon Valley, in Manilla om precies te zijn, een team van ‘content moderators’ heeft een doel gesteld gekregen voor het verwijderen van 25000 Facebook, Google en Twitter posts dagelijks. Deze ‘cleaners’ waden door enorme hoeveelheden gewelddadig, aanstootgevend en verontrustende online materiaal (terroristische video’s, kinderpornografie, politieke propaganda, e.d.). Deze ‘cleaners’ zijn individueel verantwoordelijk voor het besluit materiaal te verwijderen of te negeren.
Wie zijn deze ‘cleaners’? Welke criteria hanteren ze (of moeten ze hanteren)? Waar begint censuur? En wat gebeurt er als hun beslissingen het leven van mensen in politieke hotspots als Myanmar of Turkije beïnvloedt?
Deze BBC video toont een verontrustend beeld van social media en social media bedrijven. Het is een fikse zit, maar is het meer dan waard.
Zoals was te verwachten is de video snel offline gehaald. Ik heb hier een verwijzing naar de pagina van de BBC, waarop enkele trailers van de film te zien zijn. Ik laat hieronder een trailer van ongeveer 8 minuten zien die het onderwerp neerzet.
